Η πρόσφατη ιστορία είναι σύμφωνη με τη σεισμική εικόνα που παρουσιάζει η περιοχή από την αρχαιότητα, δίνοντας, σύμφωνα με τους επιστήμονες, τουλάχιστον έναν σεισμό πάνω από 6 ρίχτερ κάθε περίπου 30 χρόνια. Τα «μυστικά» του Κορινθιακού βρίσκονται διαχρονικά στο επίκεντρο της επιστημονικής έρευνας και ο σεισμός 5,1 ρίχτερ της 9ης Οκτωβρίου φούντωσε τα σενάρια για τη ζώνη που ξεκόλλησε την Πελοπόννησο από τη Στερεά Ελλάδα και συνεχίζει να την απομακρύνει, όπως επισημαίνει ο καθηγητής Σεισμολογίας Κώστας Παπαζάχος.
Προετοιμασία
«Κάθε χρόνο ο Κορινθιακός κόλπος ανοίγει περίπου ένα εκατοστό. Είναι η δεύτερη πιο σεισμογενής περιοχή στην Ελλάδα μετά τα Ιόνια νησιά και αυτό είναι ένα γεγονός που χρειάζεται προσοχή σε επίπεδο προετοιμασίας, δεν βοηθάει τους κατοίκους να ακούν σενάρια», λέει ο κ. Παπαζάχος, προσθέτοντας: «Ο πρόσφατος σεισμός ήταν ένα φαινόμενο που φαίνεται να έχει ολοκληρωθεί με ησυχία. Αν το γεγονός ότι δεν υπήρξε μετασεισμική ακολουθία σημαίνει ότι μπορεί να έρθει ένας ισχυρότερος σεισμός, είναι απλά μια υπόθεση. Δεν υπάρχουν σοβαρά στοιχεία για να πούμε κάτι συγκεκριμένο. Το να διακινούμε το ένα ή το άλλο σενάριο δεν προσφέρει τίποτα. Οι σεισμοί θα γίνουν με βεβαιότητα, το θέμα είναι αν έχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα. Είναι σαν να ρωτάμε αν θα βρέξει, αντί να φροντίσουμε να έχουμε ομπρέλα. Οι παλιότεροι σεισμοί προκάλεσαν μεγάλες καταστροφές σε κεφαλαιώδεις υποδομές κι αυτό πρέπει να μας προβληματίσει».
Τα νερά
Οσο για τις πληροφορίες για υποχώρηση των νερών στην περιοχή του Κορινθιακού κόλπου, ο Κώστας Παπαζάχος εφιστά την προσοχή ώστε οι όποιες δημόσιες τοποθετήσεις να γίνονται με αυστηρά επιστημονικούς όρους. «Τα νερά αλλάζουν στάθμη, έχει συμβεί και στον Ατλαντικό και στη Μεσόγειο. Πρέπει όμως να αποκλείσουμε κάθε άλλο ενδεχόμενο, όπως τα μετεωρολογικά αίτια, για να συνδέσουμε το φαινόμενο με τη σεισμικότητα. Με δηλώσεις ότι κάποιος είδε κάτι δεν γίνονται επιστημονικές εκτιμήσεις. Τα ρήγματα είναι γνωστά, υπάρχει σωρεία μελετών, αλλά και στοιχεία από την αρχαιότητα, ακόμα και υποθαλάσσιες πόλεις. Το θέμα είναι να αξιοποιήσουμε την επιστημονική πληροφορία για να έχουμε ασφαλή κτίρια», λέει ο κ. Παπαζάχος.
Ερευνες με παλιρροιογράφους στην περιοχή πραγματοποιεί ο καθηγητής Γεωλογικής και Περιβαλλοντικής Ωκεανογραφίας του Πανεπιστημίου Πατρών Γιώργος Παπαθεοδώρου, αλλά προς το παρόν δεν έχουν προκύψει ευρήματα. «Το ερώτημα για τα νερά στον Κορινθιακό τέθηκε δημοσιογραφικά, δεν έχουμε αυτή τη στιγμή στοιχεία από τους παλιρροιογράφους», λέει στον «Ε.Τ.» ο κ. Παπαθεοδώρου, που πραγματοποιεί εξειδικευμένη έρευνα και στον Πατραϊκό κόλπο. «Εχω ποντίσει ένα υποβρύχιο παρατηρητήριο στον Πατραϊκό και μελετάω τις διαφυγές αερίων μέσα από τον πυθμένα σε σχέση με τη σεισμικότητα. Οι διαφυγές είναι πιο έντονες σε περιόδους σεισμικότητας», επισημαίνει.
Τσουνάμι
Η έλλειψη μετασεισμικής ακολουθίας μετά τη δόνηση των 5,1 ρίχτερ προβλημάτισε τον σεισμολόγο Γεράσιμο Παπαδόπουλο, με τον οποίο επικοινώνησε ο «Ε.Τ.». «Η μετασεισμική ακολουθία ήταν ισχνή και μπορεί να έχει ολοκληρωθεί, να μην υπάρξει άλλη», αναφέρει, ενώ για το ενδεχόμενο τσουνάμι στην περιοχή τονίζει ότι αυτό δεν μπορεί να αποκλειστεί. «Ο Κορινθιακός κόλπος έχει ιστορικό με ισχυρά τσουνάμι που συνήθως προκαλούνται από ισχυρούς σεισμούς. Εχουν παρατηρηθεί ωστόσο τσουνάμι και χωρίς σεισμό λόγω κατολισθήσεων στις παράκτιες ζώνες. Χρειάζεται λοιπόν να ληφθούν προληπτικά μέτρα με κομβικό την ενημέρωση του κοινού. Θα πρέπει ο κόσμος να γνωρίζει ότι αν αισθανθούμε σεισμό και βρισκόμαστε στην παράκτια περιοχή, απομακρυνόμαστε ΑΜΕΣΑ προς τα ενδότερα και το άμεσα να το γράφουμε με κεφάλαια. Δεν περιμένουμε να ακούσουμε ενημέρωση ούτε να δεχθούμε μήνυμα στο 112 γιατί το τσουνάμι θα έρθει σε λίγα λεπτά κι αυτό είναι η βασική οδηγία που ισχύει διεθνώς».
Παράλληλα, εξηγεί ότι η απόσυρση των νερών δεν συνδέεται απαραίτητα με ένα τσουνάμι. «Υπάρχει βεβαίως και το ενδεχόμενο να μην αισθανθούμε σεισμό, να δούμε μόνο ότι αποσύρθηκαν τα νερά. Εδώ θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ώστε να μην προκαλείται σύγχυση όταν πρόκειται για φαινόμενο μετεωρολογικής φύσεως, όπως αυτό που συνέβη πρόσφατα στον Κορινθιακό. Υπάρχουν παλιρροιογράφοι και άλλα επιστημονικά όπλα για να καταλήγουμε σε συμπεράσματα, δεν βοηθάει να πετάμε φωτοβολίδες και να προκαλούμε σύγχυση. Το πιο ισχυρό σημάδι για τσουνάμι είναι η ταχύτητα με την οποία αποσύρονται τα νερά. Αν φεύγουν γρήγορα τα νερά, αυτό συνδέεται με τσουνάμι και το φαινόμενο αυτό είναι πιο συχνό στο δυτικό τμήμα του Κορινθιακού κόλπου, μεταξύ Αιγίου και Ερατεινής, που είχε δώσει τον μεγάλο σεισμό του 1995. Η περιοχή αυτή έχει περισσότερη σεισμικότητα, είναι πιο επιρρεπής στις παράκτιες κατολισθήσεις κι έχει μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης τσουνάμι», λέει ο κ. Παπαδόπουλος.
Ρήγματα 20 χλμ.
Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται ο Κορινθιακός κόλπος καθώς πρόκειται για μια από τις πιο σεισμογενείς περιοχές διεθνώς, όπως επισημαίνει μιλώντας στον «Ε.Τ.» ο σεισμολόγος Αθανάσιος Γκανάς.
«Ο Κορινθιακός κόλπος είναι μια τεκτονική τάφρος από τις πλέον ενεργές του πλανήτη, με μεγάλα ρήγματα που διασχίζουν όλη την τάφρο, ειδικά στον υποθαλάσσιο χώρο, και τα μήκη τους μπορεί να φτάνουν τα 20 χιλιόμετρα», λέει ο κ. Γκανάς, προσθέτοντας: «Αυτά τα ρήγματα μπορούν να δώσουν σεισμούς έως 6,5 ρίχτερ, ωστόσο είχαμε στο παρελθόν περιπτώσεις που έχουν σπάσει κομμάτια ρηγμάτων κοντινά μεταξύ τους, διακλαδώσεις που έσπασαν μαζί, δίνοντας μεγαλύτερους σεισμούς, όπως το 6,7 το που καταγράφηκε το 1981. Προφανώς υπάρχει κίνδυνος και για τσουνάμι, τόσο από θαλάσσια διάρρηξη, όπως έγινε το 1981 από τον σεισμό των Αλκυονίδων, όσο και από κατολισθήσεις, όπως έγινε το 1963», λέει ο κ. Γκανάς.
Καθοριστικός πάντως για την πόλη της Κορίνθου ήταν ο σεισμός του 1858. Ο οικισμός, που βρισκόταν τότε στην περιοχή της σημερινής Αρχαίας Κορίνθου, καταστράφηκε και η πόλη με κυβερνητική απόφαση μεταφέρθηκε στη σημερινή της τοποθεσία.
«Καμπανάκι» από Τσελέντη
Το γεγονός ότι τα πρώτα 24ωρα μετά τον σεισμό της Κυριακής 9 Οκτωβρίου στον Κορινθιακό καταγράφηκαν μόνο μικρές δονήσεις, έως 2 ρίχτερ, προβλημάτισε ιδιαίτερα και τον διευθυντή του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Ακη Τσελέντη, ο οποίος χαρακτήρισε πολύ παράξενη τη μετασεισμική ακολουθία για μια περιοχή με μεγάλα ρήγματα και άσχημο ιστορικό. «Επειδή ο Κορινθιακός έχει βεβαρημένο σεισμικό ιστορικό και περιοχές του έχουν συγκεντρώσει σημαντικά ποσοστά σεισμικής ενέργειας (π.χ. ανατολικός Κορινθιακός), οι οποίες, αν ενεργοποιηθούν, μπορούν να επηρεάσουν και μεγάλα αστικά κέντρα, πρέπει πάντα να ακολουθούμε ευλαβικά τα μέτρα σεισμικής προφύλαξης», έγραψε σε ανάρτησή του ο κ. Τσελέντης, ο οποίος δήλωσε και έντονα προβληματισμένος για τις αναφορές κατοίκων ότι τραβήχτηκαν τα νερά στην περιοχή.
Πηγή: eleftherostypos.gr