Κι όμως στην Εύβοια έχουμε τη δική μας γλώσσα: Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για την ξακουστή «Σφυριά»

Η Σφυριχτή Γλώσσα του χωριού Αντιά είναι ένας, μοναδικός στην Ελλάδα, τρόπος επικοινωνίας.

Πρόκειται για μια πλήρως ανεπτυγμένη γλώσσα, όπου ο σφυριχτής χρησιμοποιώντας τους τονισμούς και διαφορετικούς ήχους σφυρίγματος, προφέρει γράμματα, συλλαβές και λέξεις. Κάθε σφύριγμα, δηλαδή, αντιστοιχεί σε ένα γράμμα της αλφαβήτου και η σύνθεσή τους οδηγεί στη δημιουργία των σφυριχτών λέξεων.

Τον Ιούλιο του 2021, η Ελληνική Εθνική Επιτροπή για την UNESCO πραγματοποίησε ημερίδα με θέμα την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Καρυστίας και δη την Σφυριχτή Γλώσσα στην περιοχή.

Η«σφυριά» αποτελεί ένα σπάνιο πολιτιστικό απόθεμα όχι μόνο της συγκεκριμένης περιοχής, αλλά όλης της χώρας. Αποτελεί, επίσης, ένα εργαλείο πολιτιστικής διπλωματίας, δεδομένου ότι υπάρχουν και άλλες γλωσσικές κοινότητες στην Ισπανία και τη νότια Γαλλία που επικοινωνούν με σφυριές, με τις οποίες η ομάδα της Καρυστίας βρίσκεται σε επαφή και συμμετέχουν από κοινού σε αρκετές εκδηλώσεις και συνέδρια, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, όπως το 2019 στο αρχαίο θέατρο Ερέτριας.

Δυστυχώς, όμως, οι άνθρωποι που γνωρίζουν την γλώσσα μειώνονται δραματικά.

Στην Ελλάδα η γλωσσική κοινότητα της σφυριχτής γλώσσας αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από τους μετρημένους στα δάχτυλα – και στην πλειοψηφία τους ηλικιωμένους – κατοίκους της Αντιάς, ενός απομακρυσμένου χωριού στα βουνά της περιοχής του Κάβο Ντόρο στην Εύβοια.

Αποτελεί μία από τις πιο σπάνιες απειλούμενες γλώσσες στον κόσμο και για το λόγο αυτό εγγράφηκε στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού το 2019.

Αντιστοίχως, η ισπανική σφυριχτή γλώσσα έχει αναγνωριστεί από την UNESCO, ενώ γίνονται προσπάθειες, προκειμένου να ενταχθεί και η σφυριχτή γλώσσα της χώρας μας στον Διεθνή Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Ο κ. Παναγιώτης Τζαναβάρης, Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Απανταχού Αντιωτών, έχει κάνει μεγάλη προσπάθεια για τη διάχυση και διατήρηση της σφυριχτής γλώσσας.

Ωστόσο, τόσο οι ομιλούντες, όσο και οι διδάσκοντες εκλείπουν.

Μία λύση προκειμένου να διασωθεί η εν λόγω γλώσσα είναι να προγραμματιστούν σεμινάρια εκμάθησης της γλώσσας στα σχολεία του Δήμου Καρύστου, όπως συνέβη σε τοπικό κολλέγιο στη Γαλλία και έτσι νέοι άνθρωποι να γίνουν οι συνεχιστές της.

Τα συγκεκριμένα μαθήματα θα προσφέρονται από τους ομιλούντες την γλώσσα και σε χρόνο πέρα των διδακτικών ορών, όπως ακριβώς γίνεται με τα σεμινάρια ρομποτικής ή περιβαλλοντικής προστασίας.