Μεταπνευμονοϊός: Οδηγίες για την αντιμετώπισή του από την Πνευμονολογική Εταιρεία

Ενημέρωση σχετικά με τον ανθρώπινο μεταπνευμοϊό HMPV εξέδωσε η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ). Σύμφωνα με την ενημέρωση, ο HMPV δεν είναι καινούργιος ιός, είναι γνωστός από το 2001 που έγινε η πρώτη περιγραφή του και δεν άμεση σχέση με την Κίνα.

«Είναι ένας ιός που συνήθως προκαλεί συμπτώματα παρόμοια με το κοινό κρυολόγημα. 10% έως 12% των αναπνευστικών ασθενειών στα παιδιά προκαλούνται από τον HMPV. Συχνά προκαλεί λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, αλλά μερικές φορές μπορεί να προκαλέσει λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού, όπως πνευμονία, ή να επιδεινώσει προϋπάρχουσες καταστάσεις όπως εξάρσεις άσθματος και Χρόνιας Αναπνευστικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ). Οι λοιμώξεις από HMPV είναι πιο συχνές το χειμώνα. Τα ήπια περιστατικά ανθρώπινου μεταπνευμοϊού διαρκούν συνήθως μερικές ημέρες έως μία εβδομάδα», εξηγεί η Αδαμαντία Λιαπίκου, γιατρός πνευμονολόγος, συντονίστρια – διευθύντρια της 5ης Πνευμονολογικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Νοσημάτων Θώρακος «Η Σωτηρία» και υπεύθυνη της Ομάδας Εργασίας της ΕΠΕ για τις Λοιμώξεις του Αναπνευστικού Συστήματος.

Αντίστοιχα η Βασιλική Γεωργακοπούλου, γιατρός πνευμονολόγος – φυματιολόγος, επιμελήτρια Β’ της Κλινικής Παθολογικής Φυσιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και συνυπεύθυνη της ίδιας ομάδας εργασίας, αναφέρει: «Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν βήχα, πυρετό, καταρροή ή βουλωμένη μύτη, πονόλαιμο, συριγμό και, σε μερικές περιπτώσεις, δύσπνοια. Ο HMPV μεταδίδεται με άμεση επαφή με κάποιον που τον έχει μέσω σταγονιδίων (π.χ. από βήχα), ή από το άγγιγμα πραγμάτων που έχουν μολυνθεί από τον ιό. Ο ανθρώπινος μεταπνευμοϊός είναι παρόμοιος με τον RSV (αναπνευστικός συγκυτιακός ιός). Ανήκει στο ίδιο γένος –ή επιστημονική ομάδα– με τον RSV (πνευμοϊός) και μπορεί να προκαλέσει παρόμοια συμπτώματα. Η ηλικία αιχμής για σοβαρή ασθένεια από HMPV είναι μεταξύ 6 και 12 μηνών. Οι ομάδες υψηλού κινδύνου είναι:

Άτομα ηλικίας μικρότερης των 5 ετών (ιδιαιτέρως πρόωρα βρέφη) ή μεγαλύτερης των 65 ετών.
Άτομα με χαμηλή άμυνα (από καταστάσεις όπως HIV, καρκίνος ή αυτοάνοσες διαταραχές ή από φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα).
Ασθενείς με χρόνια υποκείμενα νοσήματα με προεξάρχοντα το άσθμα και την ΧΑΠ».
Οι υπεύθυνες της ομάδας εργασίας αναφέρουν σχετικά με τις επιπλοκές ότι εμφανίζονται κυρίως σε άτομα υψηλού κινδύνου:

Βρογχιολίτιδα,
Βρογχίτιδα,
Πνευμονία είτε από τον ιό είτε από δευτερεύουσα λοίμωξη,
Εξάρσεις άσθματος, ή
Εξάρσεις ΧΑΠ.
Στις παραπάνω περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί νοσηλεία. Επιπλέον, δεν υπάρχουν διαγνωστικά τεστ τoυ τύπου self test στην κοινότητα. Η διάγνωση γίνεται κυρίως με τη χρήση του τεστ “Film Array” (δυνατότητα ταυτοποίησης πολλαπλών ιών μέσω επιχρίσματος από τον φάρυγγα ή τη ρινική κοιλότητα), το οποίο συνήθως χρησιμοποιείται σε δομές τριτοβάθμιας φροντίδας υγείας ως διαδικασία ταυτοποίησης λοιμώξεων σε εισαγωγή στο νοσοκομείο.

Αναφερόμενος στη θεραπευτική αντιμετώπιση του μεταπνευμοϊού ο Πρόεδρος της ΕΠΕ και καθηγητής πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Στέλιος Λουκίδης επισημαίνει ότι δεν υπάρχει ειδική θεραπεία. Η αντιμετώπιση είναι συμπτωματική, με:

υγρά,
αντιπυρετικά,
ξεκούραση και
αποσυμφορητικά ρινικού βλεννογόνου.
«Δεν χορηγούμε αντιβιοτικά διότι τα αντιβιοτικά θεραπεύουν μόνο βακτήρια. Δεδομένου ότι ο HMPV είναι ιός, τα αντιβιοτικά δεν δρουν. Αντιβιοτικά χορηγούνται μόνο για τη θεραπεία τυχόν δευτερογενών λοιμώξεων».

«Η πρόληψη», επισημαίνει ο κ. Λουκίδης, «αφορά την υγιεινή των χεριών, την κάλυψη της μύτης και του στόματος όταν φτερνίζεστε ή βήχετε. Σκεφτείτε να φοράτε μάσκα εάν είστε άρρωστοι και αν δεν μπορείτε να αποφύγετε να είστε κοντά σε άλλους. Αποφύγετε να αγγίζετε το πρόσωπο, τα μάτια, τη μύτη και το στόμα σας. Δεν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο για τον μεταπνευμοϊό. Τονίζουμε την επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό, την ενημέρωσή του και την εγρήγορση εν γένει, όταν επιμένει ο υψηλός πυρετός, όταν εμφανισθεί δυσκολία στην αναπνοή, ή επιδείνωση άλλων καταστάσεων υγείας που αφορούν συνοδά νοσήματα.

Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία παρακολουθεί στενά την επιδημιολογική έξαρση των λοιμώξεων και τονίζει ότι αυτή η έξαρση είναι γνωστή εδώ και τουλάχιστον 20 έτη στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Επικρατεί προς το παρόν η γρίπη τύπου Α, ενώ σε σχέση με το 2024 και την αντίστοιχη περίοδο υπάρχει μείωση των περιστατικών COVID κατά 50-60%».