Yπάρχει ζωή στη Σελήνη; Τί λένε οι επιστήμονες

Σε μια μελέτη που παρουσιάστηκε προ ημερών στο 56ο Συνέδριο Σεληνιακής και Πλανητικής Επιστήμης και που δημοσιεύει η ίδια η NASA, οι επιστήμονες θεωρούν ότι οι μόνιμα σκιασμένες περιοχές της Σελήνης [ή PSRs] έχουν τις κατάλληλες συνθήκες για να φιλοξενήσουν μικροβιακές μορφές ζωής, κάτι που θα μπορούσε να έχει βαθιές επιπτώσεις στις προσπάθειές μας να εξερευνήσουμε τον πιο κοντινό δορυφόρο της Γης.

Καταφύγια από την υπεριώδη ακτινοβολία

Ορισμένες από αυτές τις PSR δεν έχουν δει το φως του ήλιου εδώ και δισεκατομμύρια χρόνια, λόγω της κλίσης που έχει η Σελήνη στον άξονά της.

Αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο, αλλά αυτό που προκαλεί έκπληξη είναι ότι αυτά τα κενά χωρίς φως θα μπορούσαν επίσης να λειτουργούν ως καταφύγια από τη θανατηφόρα υπεριώδη ακτινοβολία.

«Στο Διάστημα, τα μικρόβια συνήθως σκοτώνονται από την υψηλή θερμότητα και την υπεριώδη ακτινοβολία» δήλωσε στο Universe Today ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης John Moores, πλανητικός επιστήμονας και αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο York στο Ηνωμένο Βασίλειο.

«Ωστόσο, τα PSRs αυτά είναι πολύ κρύα και πολύ σκοτεινά και, ως εκ τούτου, αποτελούν ένα από τα πιο προστατευτικά περιβάλλοντα στο ηλιακό σύστημα για τα είδη των μικροβίων που συνήθως υπάρχουν στα διαστημόπλοια».

Με άλλα λόγια, τα PSRs θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως καταψύκτης, διατηρώντας τα μικρόβια για χρόνια – και το «διατηρώντας» είναι η λέξη-κλειδί εδώ.

«Για να είμαστε ξεκάθαροι, αυτά τα μικρόβια δεν μπορούν να αναπαραχθούν ή να αναπτυχθούν πάνω στη Σελήνη, αλλά πιθανότατα παραμένουν κοιμώμενα για δεκαετίες μέχρι να πεθάνουν από τις επιδράσεις του κενού που επικρατεί στο διάστημα», πρόσθεσε ο Moores.

Tα γήινα μικρόβια

Η πιθανότητα μόλυνσης της σεληνιακής επιφάνειας με γήινα μικρόβια αποτελούσε ανέκαθεν μια κορυφαία ανησυχία για τους επιστήμονες.

Πέρα από τις… ηθικές εκτιμήσεις, υπάρχει μια πρακτική χρησιμότητα στο να διασφαλίσουμε ότι δεν θα καταστρέψουμε τα δεδομένα που συλλέγουμε στην προσπάθειά μας να εμβαθύνουμε στην κατανόηση του σεληνιακού περιβάλλοντος.

Στο επίκεντρο των επιστημόνων βρίσκονται τα PSR, τα οποία έχουν γνωρίσει ένα ξαφνικό κύμα ερευνητικού ενδιαφέροντος τα τελευταία χρόνια.

Στην πραγματικότητα, το πρόγραμμα Artemis της NASA στοχεύει σε μια προσεδάφιση κοντά στον σεληνιακό Νότιο Πόλο, εκεί όπου ένας PSR, ο λεγόμενος κρατήρας Shackleton, εξετάζεται ακόμη και ως πιθανή τοποθεσία προσεδάφισης.

Εάν όμως οι PSRs θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως μικροβιακοί καταψύκτες, τότε, αντίστοιχα, οποιονδήποτε παράγοντα μόλυνσης που θα έφερνε ο άνθρωπος εκεί θα μπορούσε να παραμείνει για δεκαετίες και περισσότερο -πολύ περισσότερο από άλλες περιοχές της Σελήνης-, ανατρέποντας τις όποιες ανθρώπινες σεληνιακές φιλοδοξίες.

Δυστυχώς, είναι πιθανόν αυτό να συμβαίνει ήδη.

«Η πιθανότητα να υπάρχει ήδη μια επίγεια μικροβιακή μόλυνση στις PSRs είναι χαμηλή αλλά όχι μηδενική», δήλωσε ο Moores στο Universe Today. «Αρκετά διαστημόπλοια έχουν προσκρούσει μέσα ή κοντά στα PSRs. Αν κάποια μικρόβια επέζησαν από αυτές τις συγκρούσεις, μέχρι σήμερα θα είχαν διασκορπιστεί ευρέως πάνω στη σεληνιακή επιφάνεια».