Απελπισία με τα σμήνη κουνουπιών: Το έντομο «τίγρης» που αναστάτωσε σπίτι στην Εύβοια

Με το καλοκαίρι να βρίσκεται «πρό των πυλών» το κλασικό πρόβλημα των εντόμων και των κουνουπιών αναμένεται να ταλαιπωρήσει για μια ακόμη φορά την Εύβοια.

Η άνοδος της θερμοκρασίας στο νησί οδηγεί σε υπερπλασιασμό των σμηνών διπτέρων και έξαρση στα τσιμπήματα, τις αλλεργίες ακόμη και στις μολύνσεις.

Το πρόβλημα είναι σταθερά ιδιαιτέρως έντονο στην Νότια Εύβοια.

Ενδεικτικά, μόλις λίγες ώρες νωρίτερα εντοπίστηκε σε σπίτι στο νησί ιδιαιτέρως μεγάλο έντονο που παραπέμπει σε ασιατικό τίγρη, προκαλώντας όπως ήταν λογικό, τρόμο στους ιδιοκτήτες που προσπάθησαν για ώρα να απαλλαγούν απ αυτό κυνηγώντας το μέσα στο σπίτι.

Οι αυξημένες θερμοκρασίες, τα πιο τακτικά επεισόδια καύσωνα, αλλά και οι πιο συχνές πλημμύρες κατά τη διάρκεια των τελευταίων καλοκαιριών στην Ευρώπη έχουν αυξήσει τον κίνδυνο εξάπλωσης ιογενών ασθενειών, που μεταδίδονται από τα κουνούπια.

Την Πέμπτη το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) προειδοποίησε πως καθώς τα καλοκαίρια γίνονται θερμότερα κι έχουν μεγαλύτερη διάρκεια, στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής, δημιουργούνται συνθήκες ευνοϊκές για χωροκατακτητικά είδη κουνουπιών, όπως το aedes albopictus (κουνούπι «ασιατικός τίγρης») και το aedes aegypti (κουνούπι «τίγρης»).

Παράλληλα στην Ελλάδα οι αυξημένες βροχοπτώσεις από τον Απρίλιο και μετά δημιούργησαν όρους για την πιο πρόωρη εμφάνιση των κουνουπιών, προκαλώντας ανησυχίες για την εξέλιξή τους.

Το ECDC καταγράφει την ανησυχητική εξάπλωση ειδών κουνουπιών και ασθενειών τα προηγούμενα χρόνια. Το κουνούπι «ασιατικός τίγρης», που είναι φορέας του δάγκειου πυρετού και της νόσου chikungunya (σημαίνει σε τοπική διάλεκτο της Τανζανίας «αυτός που παραμορφώνεται», καθώς προκαλεί σημαντική αρθραλγία) βρίσκεται πλέον πιο βόρεια και δυτικά στην Ευρώπη.

Το κουνούπι «τίγρης», που είναι γνωστό ότι μεταδίδει τους ιούς του δάγκειου πυρετού, του κίτρινου πυρετού, της chikungunya, του zika και του ιού του Δυτικού Νείλου, βρίσκεται ήδη στην Κύπρο από το 2022 και ενδέχεται να εξαπλωθεί σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Oπως σημειώνει το ΕCDC, πριν από μια δεκαετία ο «ασιατικός τίγρης» υπήρχε σε οκτώ ευρωπαϊκές χώρες, με 114 περιοχές να επηρεάζονται. Φέτος, το συγκεκριμένο είδος έχει εγκατασταθεί σε 13 χώρες, και στην Ελλάδα, και επηρεάζει 337 περιοχές (σχεδόν όλη την Ελλάδα, εκτός από μικρές περιοχές της Στερεάς και της Ηπείρου).

«Εάν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση θα αναμένουμε να δούμε περισσότερα κρούσματα και πιθανώς θανάτους από ασθένειες, όπως ο δάγκειος πυρετός, η chikungunya και ο πυρετός του Δυτικού Νείλου», δήλωσε η διευθύντρια του ECDC, Αντρέα Αμόν.

Ο ΕΟΔΥ εξέδωσε οδηγίες για την προστασία από τα κουνούπια ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου, σε περίπτωση επανακυκλοφορίας του ιού.

Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, ο ιός μεταδίδεται κυρίως με το τσίμπημα από μολυσμένα «κοινά» κουνούπια. Τα κουνούπια μολύνονται από μολυσμένα πτηνά (ορισμένα είδη κυρίως άγριων πτηνών). Οι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί δεν μεταδίδουν περαιτέρω τον ιό σε άλλα κουνούπια.

Καθώς η επιδημιολογία του ιού είναι σύνθετη και καθορίζεται από πολλούς παράγοντες, οι περιοχές κυκλοφορίας του ιού και οι περιοχές εμφάνισης κρουσμάτων κατά την τρέχουσα περίοδο 2023 (και σε κάθε περίοδο μετάδοσης) δεν μπορούν να προβλεφθούν με ασφάλεια.

Ως εκ τούτου, o ΕΟΔΥ συνιστά να τηρούνται τα ατομικά μέτρα προστασίας από τα κουνούπια, σε όλη την επικράτεια, καθόλη την περίοδο κυκλοφορίας των κουνουπιών:

Χρησιμοποιείτε εγκεκριμένα εντομοαπωθητικά σώματος και περιβάλλοντος (σύμφωνα με τις οδηγίες χρήσης), σήτες, κουνουπιέρες, κλιματιστικά/ ανεμιστήρες, κατάλληλα (μακριά) ρούχα.
Μην αφήνετε στάσιμα νερά πουθενά (έτσι, συμβάλετε ουσιαστικά στον περιορισμό των εστιών αναπαραγωγής των κουνουπιών στους ιδιωτικούς χώρους).

Ειδικά τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, άτομα με ανοσοκαταστολή και άτομα με χρόνια υποκείμενα νοσήματα πρέπει να τηρούν σχολαστικά τα μέτρα προστασίας από κουνούπια, καθώς κινδυνεύουν περισσότερο να αρρωστήσουν σοβαρά.

Η επιδημιολογική επιτήρηση της νόσου, η έγκαιρη εφαρμογή κατάλληλων ολοκληρωμένων προγραμμάτων διαχείρισης κουνουπιών και η λήψη μέτρων ατομικής προστασίας από τα κουνούπια αποτελούν διεθνώς τα πλέον ενδεδειγμένα μέτρα για την πρόληψη και τον έλεγχο της νόσου.

Κρούσματα της λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου εμφανίζονται σε πολλές χώρες παγκοσμίως, όπως και σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, σε ετήσια βάση, κατά τους καλοκαιρινούς και φθινοπωρινούς μήνες. Από το 2010 και μετά, εμφανίζονται κρούσματα σχεδόν κάθε χρόνο και στη χώρα μας. Ως εκ τούτου, θεωρείται πιθανή και αναμενόμενη η επανεμφάνιση περιστατικών (και) στη χώρα μας, κατά την τρέχουσα περίοδο κυκλοφορίας των κουνουπιών (όπως και σε κάθε περίοδο μετάδοσης).