Εύβοια Εκλογές 2023: Όσα πρέπει να γνωρίζετε πριν και μετά την κάλπη

Στις 21 Μαΐου πρόκειται να διεξαχθούν οι εθνικές εκλογές όπου θα αναδειχθεί η νέα κυβέρνηση της χώρας. Δείτε όσα χρειάζεται να ξέρετε στον δρόμο για την εκλογική αναμέτρηση στην Εύβοια και την υπόλοιπη χώρα.

Διαβάστε ποιοι έχουν δικαίωμα ψήφου, ποια είναι η διαφορά της απλής αναλογικής με την ενισχυμένη αλλά και πληροφορίες για το πού και πώς θα ψηφίσετε στις εκλογές της 21ης Μαΐου.

Απλή αναλογική

Οι εκλογές της 21ης Μαΐου θα διεξαχθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής.

Στο σύστημα της Απλής αναλογικής ο αριθμός εδρών που λαμβάνουν οι συνδυασμοί εξαρτάται μόνο από το εθνικό ποσοστό τους, ανεξαρτήτως του αποτελέσματός τους ανά εκλογική περιφέρεια. Δέχεται την κριτική ότι δεν παράγει ισχυρές πλειοψηφίες, αφού η εμπειρία στις δυτικές κοινωνίες δείχνει πως σπάνια κάποιος συνδυασμός λαμβάνει το απαραίτητο ποσοστό για να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση.

Στην καθαρή μορφή της απλής αναλογικής, οι έδρες κάθε συνδυασμού προκύπτουν από το γινόμενο «Εθνικό ποσοστό X συνολικός αριθμός εδρών» (στρογγυλοποιημένο στον προηγούμενο ακέραιο). Για παράδειγμα ένας συνδυασμός στην Ελλάδα που θα λάμβανε 15% με αναγωγή στα έγκυρα (χωρίς λευκά και άκυρα), θα είχε 15/100×300=45 βουλευτές. Όσες έδρες στο τέλος της κατανομής παραμείνουν αδιάθετες λόγω της στρογγυλοποίησης, πηγαίνουν στους συνδυασμούς με τα μεγαλύτερα υπόλοιπα.

Ενισχυμένη αναλογική

Οι εκλογές ουσιαστικά θα διεξαχθούν με το σύστημα που αναφέρεται ως «απλή αναλογική με όριο».

Δηλαδή, θα ισχύει το 3% για την είσοδο των κομμάτων στη Βουλή, ωστόσο με τον εκλογικό νόμο που περασε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ υπάρχει το μπόνους των 50 εδρών για το πρώτο κόμμα.

Ενισχυμένα αναλογικά συστήματα ονομάζονται αυτά που δεν ανήκουν σε καμία από τις παραπάνω κατηγορίες. Υπάρχουν πολλά είδη, τα οποία είτε είναι συνδυασμοί πλειοψηφικού και απλής (μικτά), είτε πρωτότυπα.

Ο νέος νόμος ωστόσο που πέρασε η ΝΔ τον Ιανουάριο και θα ισχύσει στις δεύτερες εκλογές, λέει ότι εάν το πρώτο κόμμα λάβει ποσοστό έως 25% θα λάβει ένα μπόνους 20 εδρών, ενώ οι υπόλοιπες 280 έδρες θα κατανεμηθούν αναλογικά.

Παράλληλα, για κάθε επιπλέον 0,5%, το πρώτο κόμμα θα παίρνει μπόνους μία έδρα. Το μέγιστο μπόνους των 50 εδρών στις δεύτερες εκλογές του 2023 θα επιτευχθεί μόνο με τη συγκέντρωση του 40% των έγκυρων ψήφων.

Διερευνητικές εντολές

Όταν στον πρώτο γύρο των εκλογών κάποιο κόμμα δεν συγκεντρώσει ποσοστό αυτοδυναμίας, τότε ο/η Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει την εντολή για σχηματισμό κύβέρνησης στον αρχηγό του πρώτου κόμματος, ενώ εάν δεν καταστεί δυνατό να σχηματίσει κυβέρνηση εντός τριών ημερών, τότε η εντολή δίνεται στο δεύτερο κόμμα, εάν χρειαστεί στο τρίτο και ούτω καθεξής.

Επαναληπτικές εκλογές

Επαναληπτικές εκλογές πραγματοποιούνται όταν κατά την αρχική εκλογική διαδικασία δεν επιτυγχάνεται ο σχηματισμός κυβέρνησης. Η χώρα πηγαίνει σε δεύτερες εκλογές, με υπηρεσιακή κυβέρνηση.

Οι επαναληπτικές εκλογές πρέπει να πραγματοποιηθούν εντός 30 ημερών.

Πώς θα φτάσουμε στις κάλπες

Ποιοι ψηφίζουν

Βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα γίνονται κάθε τέσσερα χρόνια και η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος είναι υποχρεωτική. Κατά τις εθνικές εκλογές εκλέγονται 300 βουλευτές. Εξ αυτών, οι 285 εκλέγονται στις 59 εκλογικές περιφέρειες, ενώ οι 15 εκλέγονται από την επικράτεια. Τονίζεται ότι η ψηφοφορία είναι μυστική.

Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όλοι οι Έλληνες πολίτες που έχουν συμπληρώσει το 17ο έτος της ηλικίας τους (μέχρι τις 31/12 του έτους των εκλογών). Προκειμένου να μπορέσει να ψηφίσει, ο πολίτης θα πρέπει να έχει εγγραφεί σε εκλογικό κατάλογο του δήμου του και να μην του έχει επιβληθεί ποινή στέρησης του δικαιώματος του εκλέγειν.

Έλληνες του εξωτερικού

Με τον εκλογικό νόμο του 2019, δικαίωμα ψήφου απέκτησαν και οι Έλληνες του εξωτερικού που τα τελευταία 35 χρόνια έχουν ζήσει τουλάχιστον δύο χρόνια στην ελληνική επικράτεια και έχουν κάνει φορολογική δήλωση κατά το τρέχον ή το προηγούμενο έτος. Οι Έλληνες του εξωτερικού θα ψηφίσουν στις εκλογές δίχως σταυρούς, απλώς επιλέγοντας το ψηφοδέλτιο Επικρατείας.

Η διαδικασία για τους απόδημους γίνεται μέσα από την εφαρμογή: apodimoi.gov.gr

Οδηγίες για τους απόδημους

Στον οδηγό του υπουργείου Εσωτερικών για τους απόδημους αναφέρονται τα εξής βήματα:

Βήμα 1: Ο εκλογέας εισάγει στην εφαρμογή apodimoi.gov.gr τους αντίστοιχους κωδικούς της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), πιστοποιείται ως χρήστης και εισέρχεται στην εφαρμογή.

Βήμα 2: Aναζητεί την εγγραφή του στον βασικό εκλογικό κατάλογο και την επιλέγει, ώστε τα βασικά του στοιχεία να συμπληρωθούν αυτόματα στην αίτηση.

Βήμα 3: Kαταχωρίζει τη διεύθυνση μόνιμης κατοικίας του, τηλεφωνικούς αριθμούς επικοινωνίας και διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail). Επιλέγει χώρα και πόλη όπου επιθυμεί να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα, από τις αντίστοιχες λίστες των συγκεκριμένων πεδίων.

Βήμα 4: Ο εκλογέας αναρτά ηλεκτρονικά αντίγραφα των δικαιολογητικών των προϋποθέσεων της παραγράφου 4 του άρθρου 4 του ν. 4648/2019, δηλαδή δημόσια έγγραφα διαμονής δύο (2) ετών στην ελληνική επικράτεια επιλέγοντας τον δημόσιο φορέα έκδοσης. Εναλλακτικά, ο εκλογέας επιλέγει την κατηγορία του δικαιολογητικού, συμπληρώνοντας τα στοιχεία που ζητούνται, και εξουσιοδοτεί το υπουργείο Εσωτερικών για την αυτεπάγγελτη αναζήτησή του.

Βήμα 5: Ο εκλογέας βεβαιώνει ότι τα στοιχεία της αίτησής του είναι αληθή, λαμβάνει γνώση ότι η αίτησή του υπέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης και επιλέγει την οριστική υποβολή της.

Οι ετεροδημότες

Για τις προσεχείς εκλογές της 21ης Μαΐου, όσοι δυνητικοί ετεροδημότες δεν τακτοποίησαν μέχρι σήμερα τις υποθέσεις τους δεν θα έχουν άλλη ευκαιρία, καθώς η προθεσμία έληξε στις 28 Φεβρουαρίου.

Αυτό συνέβη καθώς η αναθεώρηση των εκλογικών καταλόγων πραγματοποιείται ανά δύο μήνες. Η πρώτη έγινε τον Φεβρουάριο και η δεύτερη θα γινόταν τέλος Απριλίου. «Με δεδομένο ωστόσο ότι οι εκλογές θα προκηρυχθούν περί τις 24 Απριλίου, και ως εκ τούτου θα παγώσει κάθε διοικητική διαδικασία, δεν προλαβαίνει να ολοκληρωθεί η αναθεώρηση και έτσι λαμβάνουμε υπόψη την τελευταία που έγινε, δηλαδή του Φεβρουαρίου» ανέφερε στο iefimerida.gr παράγοντας του ΥΠΕΣ.

Ομοίως, αδύνατη είναι πλέον και η ανάκληση της αίτησης, δηλαδή η διαγραφή από τους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ετεροδημοτών. Αυτό σημαίνει ότι οι πολίτες που είναι ήδη περασμένοι στο σύστημα ως ετεροδημότες -είτε άσκησαν το εκλογικό τους δικαίωμα είτε όχι, σε προηγούμενες εκλογές- και δεν ανακάλεσαν την αίτησή τους θα ψηφίσουν και στις εκλογές της 21ης Μαΐου ως ετεροδημότες.

Υπενθυμίζεται ότι ως ετεροδημότης ορίζεται ο εκλογέας (ψηφοφόρος) που επιθυμεί να ψηφίσει στον τόπο διαμονής του τους συνδυασμούς της εκλογικής περιφέρειας στην οποία είναι εγγεγραμμένος. Για παράδειγμα: ένας δημότης Ναυπλιέων που διαμένει στην Αθήνα αλλά θέλει να ψηφίσει υποψήφιους της εκλογικής περιφέρειας του δήμου όπου είναι δηλωμένος (Ναύπλιο).

Πού ψηφίζω στις εκλογές 2023

Σε κάθε περίπτωση, οι πολίτες που θέλουν επιβεβαιώσουν την περιοχή και το τμήμα στο οποίο θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα θα πρέπει να το κάνουν μέσω της ειδικής πλατφόρμας του υπουργείου Εσωτερικών «Μάθε πού ψηφίζεις».

Στην εφαρμογή «Μάθε πού ψηφίζεις» θα χρειαστεί να συμπληρώσετε:

• είτε τα προσωπικά σας στοιχεία (επώνυμο, όνομα, όνομα πατέρα και μητέρας, έτος γέννησης),
• είτε μόνο τα πεδία του ειδικού εκλογικού αριθμού και το επώνυμό σας.

Πατώντας στο κουμπί «Αναζήτηση» εμφανίζεται ο παρακάτω πίνακας, που δείχνει τον αριθμό δημοτολογίου, το εκλογικό διαμέρισμα και τον κωδικό του εκλογικού διαμερίσματος:

Βρείτε την εφαρμογή του ΥΠΕΣ «Μάθε πού ψηφίζεις» πατώντας ΕΔΩ

Το κλείσιμο των σχολείων και οι Πανελλαδικές εξετάσεις

Από τις εκλογές θα επηρεαστούν και τα σχολεία της Εύβοιας, όπως και στην υπόλοιπη χώρα, με αποτέλεσμα να χρειαστεί να κλείσουν για δυο ημέρες καθώς θα λειτουργήσουν ως εκλογικά κέντρα.

Αυτό θα συμβεί την Παρασκευή 19 Μαΐου και τη Δευτέρα 22 Μαΐου.

Σε ό,τι αφορά τις πανελλήνιες εξετάσεις θα ξεκινήσουν κανονικά 1η Ιουνίου χωρίς να επηρεάζονται από τις εκλογές, αφού εάν χρειαστεί δεύτερος γύρος εκλογών, αυτός θα διεξαχθεί κατά τα τέλη Ιουνίου ή αρχές Ιουλίου.