Εύβοια: Ελπίδα μέσω… Πολυτεχνείου για το Νησί των Ονείρων

Σκοπός της συνάντησης η αξιοποίηση του Νησιού των Ονείρων που είναι εγκαταλελειμμένο δεκαετίες τώρα.

Είχε προηγηθεί συνάντηση μελών του συλλόγου στο Μετσόβιο όπου και κατέθεσαν τον πλήρη φάκελο του Νησιού των Ονείρων – Πεζονήσι, από το ρυμοτομικό σχεδιασμό της Ερέτριας του 1834 έως και τα πολιτικά και νομικά συμπεράσματα της επιστημονικής εσπερίδας που διοργάνωσε ο σύλλογος σε συνεργασία με το Επιμελητήριο Περιβάλλοντος και βιωσιμότητας. Σύμφωνα με το μέλος Σάκη Παπαδόπουλο, εάν υπάρχει μέθοδος, πολιτική βούληση και γνώση όντως το σκηνικό του Νησιού των Ονείρων μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο και προς το όφελος όλων των δημοτών του δήμου Ερέτριας.

Στις 16 Δεκεμβρίου 2024, τα μέλη του συλλόγου Ενεργών Πολιτών «Η Μέδουσα»,  κ. Παπαδόπουλος Μωυσής, κ.Καραφέρια Μαριλή και κ.Καραφέρια Χριστίνα, συναντήθηκαν στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο με τους καθηγητές της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών κ.Μπελαβίλα Νικόλαο και τον κ.Ντάφλο Κωνσταντίνο.

Αφού κατέθεσαν τον πλήρη φάκελο του Νησιού των Ονείρων – Πεζονήσι, απο το ρυμοτομικό σχεδιασμό της Ερέτριας του 1834 έως και τα πολιτικά και νομικά συμπεράσματα της επιστημονικής εσπερίδας που διοργάνωσε ο σύλλογος σε συνεργασία με το Επιμελητήριο Περιβάλλοντος και βιωσιμότητας, τον Οκτώβριο του 2024, με εξαίρετους ομιλητές, την κ.Μαρία Καραμανώφ, Πρόεδρο του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος & Βιωσιμότητας και Αντιπρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας ε.τ.. τον κ.Νικόλαο Κόλλια, Δικηγόρο LLM Πανεπιστημίου Χαϊδελβέργης και τον κ.Κωνσταντίνο Ντάφλο, Αν.Καθηγητή στη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ. και Εικαστικό νέων μέσων & γλυπτικής ΑΣΚΤ, αναφέρθηκαν στη συμβολή του συλλόγου στη μη ένταξη του Νησιού στο «ΕΣΧΑΔΑ» της Ελληνικής Εταιρείας Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου, Enterprise Greece και την παρεμπόδιση της προσπάθειας αλλαγής του κοινόχρηστου και κοινωφελές χαρακτήρα του, στο τέλος κατέθεσαν το «action plan» που έχει εκπονηθεί απο τον σύλλογο, με τη συνεργασία διαφόρων επιστημόνων.

Μέσα στις γιορτές ο κ. Μπελαβίλας επισκέφθηκε το Νησί ώστε να δει και ο ίδιος την κατάσταση του χώρου και στις 30/12/2024 ανακοίνωσε μια μικρή τεκμηρίωση στην οποία, ανάμεσα σε άλλα, τονίζει πως το νησί θα μπορούσε να αποτελέσει πεδίο εφαρμογής ενός πρωτοποριακού πειράματος «αποανάπτυξης».

Το 2025 θα δρομολογηθούν από τον σύλλογο οι απαραίτητες συναντήσεις με τον Δήμο Ερέτριας και όλους τους φορείς που εμπλέκονται για την αξιοποίηση του Νησιού και την άμεση προστασία του από τους κινδύνους που έρχονται το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα

Η τοποθέτηση του κ.Μπελαβίλα μετά την επίσκεψη του στην Ερέτρια

Αν θέλετε να δείτε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του τι σημαίνει καταστροφικός τουρισμός, μια επίσκεψη στο «Νησί των Ονείρων» απέναντι από την Ερέτρια είναι αποκαλυπτική.
Αυτό το μικρό νησάκι, που κάποτε υπήρξε δημοτικό άλσος με πευκόδασος και σμαραγδένια νερά, μετατράπηκε σε τουριστικό «οικόπεδο» με απόφαση της Χούντας το 1967. Ήταν η εποχή που το Αιγαίο και το Ιόνιο «κτίζονταν» στο όνομα της τουριστικής ανάπτυξης, συχνά με αμφιλεγόμενες πρακτικές. Στην περίπτωση του νησιού, το πευκόδασος γέμισε μικρά ξενοδοχεία, καφετέριες, μπαγκαλόους και ντισκοτέκ, ενώ μια μεγάλη επιχωμάτωση στη νότια πλευρά δημιούργησε χώρο για πάρκινγκ εκατοντάδων θέσεων.
Στη δεκαετία του ’70, το «Νησί των Ονείρων» γνώρισε τεράστια τουριστική ακμή, προσελκύοντας χιλιάδες επισκέπτες λόγω της εγγύτητάς του με την Αθήνα. Ωστόσο, η επιχείρηση σταδιακά απαξιώθηκε, κατέρρευσε και εγκαταλείφθηκε. Σήμερα, το νησί θυμίζει φάντασμα μιας άλλης εποχής, από τη δόξα στον κορεσμό και, τελικά, στην ερήμωση.
Το παράδειγμα αυτό δεν αποτελεί απλώς μνημείο τουριστικής υπερβολής, αλλά και μάρτυρας της αδυναμίας του Δημοσίου να διαχειριστεί τον δημόσιο πλούτο. Το νησί ανήκει στον Δήμο Ερέτριας, ενώ η ΕΤΑΔ φέρεται να είναι υπεύθυνη για τα «μπάζα» που κάλυψαν την παραλία του. Η ανακαίνιση των δεκάδων κτιρίων απαιτεί εκατομμύρια ευρώ, ενώ η έλλειψη ξεκάθαρου σχεδίου για το μέλλον του νησιού γεννά συγκρούσεις και ευκαιρίες για νέες υπερβολές: περισσότερα κτίρια, μια μαρίνα, μεγάλα ξενοδοχεία, εστιατόρια.
Πολλοί Αθηναίοι έχουν επισκεφθεί το νησί. Για όσους το θυμούνται από την ακμή του, η εικόνα του σήμερα προκαλεί θλίψη. Το ’70, φαινόταν ως πρότυπο «μοντέρνου» τουριστικού χωριού. Ποιος θα φανταζόταν ότι θα κατέληγε ερείπιο;
Τι μπορεί να γίνει, λοιπόν; Το νησί θα μπορούσε να αποτελέσει πεδίο εφαρμογής ενός πρωτοποριακού πειράματος «αποανάπτυξης». Αυτό θα σήμαινε την κατεδάφιση των παρωχημένων τουριστικών εγκαταστάσεων, τη διατήρηση και ανακαίνιση δύο-τριών μικρών κτιρίων ως ελάχιστη υποδομή αναψυχής, την αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος και τη φροντίδα για τη βιώσιμη χρήση του χώρου. Το πευκόδασος θα μπορούσε να εξυγιανθεί, ενώ το νησί θα ξαναγινόταν ένας ήρεμος τόπος περιπάτου και κολύμβησης.
Φυσικά, για να υλοποιηθεί μια τέτοια τολμηρή απόφαση, απαιτούνται πολιτική βούληση και όραμα. Είναι όμως μια ευκαιρία να αντιστραφεί η καταστροφή και να αποκατασταθεί ένας χαμένος παράδεισος.

Έτσι λοιπόν, ο καινούργιος χρόνος ξεκινά για τον σύλλογο μας με τους καλύτερους οιωνούς!

Θα χαρούμε να συναντηθούμε και να μιλήσουμε για την όμορφη Ερέτρια, το όραμα μας για τον τόπο μας και τα επόμενα βήματα που έχουν σχεδιαστει απο εμάς και τους επιστημονικούς μας συνεργάτες.