Εύβοια: Πού πρέπει να γίνουν σημαντικά έργα

Ένα από τα μεγάλα και διαχρονικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η Εύβοια, είναι αυτό των υποδομών. Ειδικότερα μετά τις καταστροφές της τελευταίας τετραετίας, ο νομός αντί να κάνει βήματα προς τα εμπρός, αναγκάζεται να επουλώνει πληγές και να κλείνει «τρύπες» που ανοίγουν είτε από πλημμύρες, είτε από πυρκαγιές.

Έτσι, σημαντικά έργα που θα βελτίωναν τις υποδομές στην Εύβοια, και κατά συνέπεια το επίπεδο ζωής των κατοίκων της, καθυστερούν. Στα έργα αποκατάστασης αλλά και στην ανάγκη κατασκευής υποδομών διαχείρισης των υδατικών πόρων, όπως τα φράγματα Ψαχνών και Σέττας Μανικίων,  αναφέρθηκε σε πρόσφατη ομιλία του και ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας στην Εύβοια, Θανάσης Ζεμπίλης.

Επιπλέον, μίλησε για τα προβλήματα που προκλήθηκαν τόσο από τις πυρκαγιές όσο και από τις τελευταίες κακοκαιρίες στη Βόρεια Εύβοια, όπου υπογράμμισε την ανάγκη δημιουργίας νέου δάσους για να επέλθει αειφορία και ανάπτυξη.

Η ομιλία του Θανάση Ζεμπίλη για τα έργα στην Εύβοια

«Η σωρεία των καταστροφικών γεγονότων που πλήττει τη χώρα μας και τον κόσμο καταδεικνύει ότι βιώνουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, πολύ νωρίτερα από αυτό που προέβλεπαν οι επιστήμονες πριν λίγα χρόνια. Και απέναντι σε αυτή την επιθετική επέλαση υπάρχουν δύο σχολές πολιτικής αντιμετώπισης: Η μία που σταυρώνει τα χέρια και εύχεται να μη τύχει στη βάρδια της το μοιραίο γεγονός. Και η άλλη, που δρα και προλαμβάνει καταστάσεις. Είναι ευτύχημα ότι η πολιτική ηγεσία του υπουργείου ενέργειας ανήκει στη δεύτερη σχολή. Αυτό αποδεικνύεται και από το παρόν πολυνομοσχέδιο, που αντιμετωπίζει κατά τρόπο συστηματικό τις πολυεπίπεδες επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στα οικοσυστήματα και το δομημένο περιβάλλον. Ο εισηγητής μας και οι συνάδελφοί μου, ιδιαίτερα από τη Θεσσαλία, αναφέρθηκαν επισταμένα στις διατάξεις του παρόντος. Σε ό,τι με αφορά, θα ήθελα να προσεγγίσω τις διατάξεις του παρόντος μέσα από τα αλλεπάλληλα καταστροφικά γεγονότα, που έπληξαν την πολύπαθη Εύβοια, αλλά και μέσα από το σχέδιο επούλωσης των πληγών, που αποτέλεσε μοντέλο και για την υπόλοιπη χώρα. Έτσι, στη πρόσφατη ιστορία είχαμε τις φονικές πλημμύρες του Λήλαντα ποταμού το καλοκαίρι του 2020. Ο Λήλαντας είναι ένας ποταμός – ο μεγαλύτερος στην Εύβοια- με περιοδική ροή και με πολύ μεγάλη λεκάνη απορροής. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες σταδιακά η κοίτη και το δέλτα του ποταμού καταπατήθηκε, τεμαχίστηκε και οικοδομήθηκε. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι η κατάσταση αυτή νομιμοποιήθηκε με νομαρχιακές αποφάσεις περί το 1990, που αναγνώρισαν τον νέο οικισμό έως τις εκβολές του Λήλαντα. Εδώ δούλεψε το γνωστό δόγμα της νεότερης Ελλάδας: «Δουλειά του πολίτη και του εργολάβου είναι να αυθαιρετεί και δουλειά της πολιτείας είναι να νομιμοποιεί». Μετά τις πλημμύρες του 2020 το ποτάμι επανήλθε στην αρχική του μορφή που σημαίνει ότι η φύση δεν εκδικείται, απλά λειτουργεί. Και βέβαια ο Λήλαντας δεν είναι μοναδική περίπτωση, το ίδιο συμβαίνει σε ολόκληρη τη χώρα, ιδιαίτερα όπου υπάρχουν ποτάμια εποχικής ροής. Μελέτη του ΕΜΠ κατέδειξε ότι τα ανοιχτά ρέματα το 1945 είχαν μήκος 1.280 χιλιόμετρα, ενώ σήμερα έχουν μειωθεί στα 434. Ιδιαίτερα στη δυτική Αττική, που το είδαμε και στην περίπτωση της Μάνδρας. Εδώ η αναλγησία πολιτείας και ανεύθυνων πολιτών συναντούν τις απαρχαιομένες υποδομές και οι νοσηρές νοοτροπίες συναντούν την αυθαίρετη δόμηση, τα μπαζώματα, τη χρόνια τοπική οικολογική υποβάθμιση. Με τη διαφορά όμως ότι τώρα είναι παρούσα η κλιματική κρίση, που δεν αστειεύεται, δεν συγχωρεί. Είναι έτοιμη να πυροδοτήσει το τσουνάμι του φονικού λασπόνερου ή να ανάψει το φυτίλι της mega πυρκαγιάς»…. «Τώρα, σε σχέση με την ανάγκη για την μελέτη των νέων υδρολογικών χαρακτηριστικών και την ικανότητα των απαιτούμενων τεχνικών έργων, θα ήθελα να κάνω κάποιες παρατηρήσεις μέσα από το μοντέλο των αποκαταστάσεων των καταστροφών στον Λήλαντα και τη Βόρεια Εύβοια. Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι με τα νέα δεδομένα απαιτούνται έργα με διαστασιολόγηση ικανή να ανταποκριθεί στην ένταση των φαινομένων. Απαιτούνται άρτιες τεχνικές μελέτες, που θα στηρίζονται σε πρωτότυπες αναλύσεις των τοπικών συνθηκών και θα εξειδικεύουν τους νέους κινδύνους, που εγκυμονεί η επελαύνουσα κλιματική κρίση.

Έτσι, το μοντέλο των παρεμβάσεων που επιλέγεται θα πρέπει να ανταποκρίνεται στη νέα πραγματικότητα και να προκρίνει τη συνεκτικότητα και την ανθεκτικότητα έναντι των «υπέρ-πλημμυρικών φαινομένων», που μας πλήττουν με μεγαλύτερη συχνότητα από ό,τι στο παρελθόν. Απαιτούνται, πλέον , στρατηγικής σημασίας έργα διευθέτησης των πλημμυρικών υδάτων και διαχείρισης των υδατικών πόρων, όπως στην Εύβοια τα δύο εμβληματικά έργα, το φράγμα Ψαχνών και το φράγμα Σέττας Μανικίων. Η κλιματική κρίση, συνεπώς, αλλάζει τα υδρολογικά δεδομένα και απαιτεί μια συνολική αναθεώρηση του αντιπλημμυρικού σχεδιασμού της χώρας. Όπως αλλάζει και τη φιλοσοφία προστασίας και διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων. Μετά από μεγάλες οικολογικές καταστροφές, όπως στη Βόρεια Εύβοια, το νέο δάσος βρίσκεται στο κέντρο μιας ανθρωποκεντρικής βιώσιμης ανάπτυξης και αειφορίας»….