Εύβοια: Το αμίλητο νερό και τα άλλα έθιμα της Πρωτοχρονιάς

Ρόδι, κρεμμύδα και αμίλητο νερό, τρία γνωστά Πρωτοχρονιάτικα έθιμα που τηρούνται μέχρι τις μέρες μας στο Μύτικα Εύβοιας

Το ρόδι

Εδώ και χιλιάδες χρόνια το ρόδι θεωρείται, από διάφορους λαούς και πολιτισμούς, σύμβολο γονιμότητας, αφθονίας και καλοτυχίας.

Το σπάσιμο του ροδιού όμως λαμβάνει χώρα κατά βάση, κάθε Πρωτοχρονιά. Στον τόπο μας το ρόδι σπάει μετά την αλλαγή του χρόνου. Βγαίνουν όλοι έξω από το σπίτι πριν αλλάξει ο χρόνος, κλείνοντας όλα τα φώτα.

Μόλις μπει το νέο έτος και αφού ανταλλάξουν ευχές, ο νοικοκύρης ή κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας που θεωρείται τυχερό, σπάει ένα ρόδι στο κατώφλι του σπιτιού και μετά μπαίνουν όλοι μέσα στο σπίτι, βάζοντας πρώτο το δεξιό τους πόδι.

Από το έθιμο του σπασίματος του ροδιού πηγάζει η λαϊκή έκφραση: «Έσπασε το ρόδι» που σημαίνει ότι έκανε καλό ξεκίνημα.

Στον αντίποδα αυτής της έκφρασης βρίσκεται η «Θα σε φωνάξω να μου σπάσεις το ρόδι την Πρωτοχρονιά» την οποία λέμε κοροϊδευτικά σε κάποιον που θεωρούμε καντέμη.

Η γνωστή μας Πρωτοχρονιάτικη κρεμμύδα είναι το φυτό, του οποίου η επίσημη ονομασία είναι, Scilla Maritima.

Οι αρχαίοι Έλληνες την θεωρούσαν σύμβολο αναγέννησης και υγείας.Επίσης το έθιμο της κρεμμύδας στον Μύτικα τηρείται μέχρι και σήμερα !!!

Τυλίγεται με αλουμινόχαρτο και κρεμιέται έξω απ το σπίτι για να φέρει υγεία και τύχη στην οικογένεια…

Ανήμερα της Πρωτοχρονιάς ο πατέρας ή η μητέρα της οικογένειας την παίρνει στα χέρια του/της και χτυπώντας ελαφρά με την κρεμμύδια τα κεφάλια, ξυπνά τα μέλη της οικογένειας για να πάνε στην Θεία Λειτουργία.

Το… αμίλητο νερό

Στους Ραπταίους όποιος βρει το φλουρί στη βασιλόπιτα, σηκώνεται χαράματα και κατεβαίνει στη βρύση του χωριού που λέγεται Παλιοκρό (Παλιά Βρύση) χωρίς να μιλήσει σε κανέναν, ακόμα και να συναντήσει κάποιον στο δρόμο….παίρνει νερό από τη βρύση σε ένα κανάτι, κόβει ένα κλαδί ελιάς και γυρίζει στο σπίτι χωρίς να μιλήσει σε κανέναν αρχίζει και τους ραντίζει όλους καθώς κοιμούνται….το βράδυ στην αλλαγή του χρόνου σπάμε το ρόδι στο κατώφλι του σπιτιού για γούρι…. Απ’έξω από την πόρτα του σπιτιού σε μία γλάστρα ακουμπάμε μία κρεμμύδα ΜΠΟΤΣΚΑ όπως την λέμε στα αρβανίτικα. Αν η κρεμμύδα πιάσει στο χώμα και δεν ξεραθεί σημαίνει ότι η χρονιά θα πάει καλά και τα οικονομικά του σπιτιού θα είναι πλούσια….