Φωτιές από άκρη σε άκρη της Εύβοιας – Το έθιμο που αναβίωσε με επιτυχία!

Ένα ιδιαίτερο έθιμο αναβίωσε την Παρασκευή 23, Ιουνίου σε αρκετές περιοχές της Εύβοιας.

Πρόκειται για το έθιμο του Αι Γιάννη του Ριγανά όπου κυριαρχούν οι φωτιές.

Από άκρη σε άκρη της Εύβοιας αναβίωσε το έθιμο όπως θα δείτε στις παρακάτω εικόνες

Κάθε χρόνο στις 23 Ιουνίου,  παραμονή της εορτής της γέννησης του Αγίου Ιωάννη, σε πολλές γειτονιές της  Ελλάδας, λαμβάνουν χώρα κάποια δρώμενα που προέρχονται από τα βάθη των χιλιετιών. Πιο συγκεκριμένα, μόλις βραδιάσει, ανάβουν  φωτιές στις οποίες καίνε τα μαγιάτικα στεφάνια μαζί με ξύλα και ξερά κούτσουρα.

Τα πιο παλιά χρόνια  μαζί με τα στεφάνια, καίγανε και τα παλιά σκιάχτρα, την παλιά ρίγανη, ξερά φύλα ελιάς και τα ξερόχορτα που δεν είχαν γίνει σανός  για τα ζώα. Το συγκεκριμένο έθιμο έχει καθαρά αρχαιοελληνικές καταβολές αφού μαζί με  τον Άι Γιάννη, υποσυνείδητα λατρεύεται και  ο ήλιος των θερινών τροπών (το θερινό ηλιοτρόπιο). Μέσα από την δύναμη της φωτιάς, έρχεται η κάθαρση στους ανθρώπους καθώς,  τώρα που αρχίζει να μικραίνει η μέρα, αφήνουν πίσω τους κάθε τι κακό, ελπίζοντας σε μία καλύτερη νέα αρχή.  Συμβολικά,   οι φωτιές που ανάβουν είναι τρεις, στη σειρά,  τις οποίες πρέπει να πηδήσουν τρεις φορές.

Το ίδιο συμβολική είναι και η ρίψη ρίγανης και αλατιού στην φωτιά. Στην σύγχρονη εποχή μας τα αρωματικά φυτά, και ιδιαίτερα η ρίγανη, δεν είναι πλέον σπάνια και δεν συλλέγεται από την ύπαιθρο, μια φορά τον χρόνο,  καθώς   υπάρχει άφθονη σε όλα τα καταστήματα, καθ’ όλη την διάρκεια του έτους. Το κάψιμο της ρίγανης (και του αλατιού),  δεν σημαίνει πλέον την αρχή της εποχής για την συλλογή της φρέσκιας ρίγανης. Συμβολίζει την ευχή για την απαλλαγή των ανθρώπων από το κακό  και την είσοδο τους σε μια καλύτερη χρονική περίοδο, καθαροί και ακμαίοι.

Τις βραδινές ώρες, όταν σβήσουν οι φωτιές, οι συμμετέχοντες  στα δρώμενα της γειτονιάς κερνιούνται από τις νοικοκυρές με  γλυκά και αναψυκτικά προκειμένου να είναι καλότυχη η νέα  χρονιά.

Ένα άλλο έθιμο που συνδέεται με αυτή τη μέρα και με τις φωτιές του Άι Γιάννη είναι αυτό της αυγομαντείας!  Αφορούσε τις γυναίκες, ιδιαίτερα τις  νεότερες και συνήθως ανύπαντρες, που  ήθελαν να μάθουν τα μελλούμενα.  Έριχναν μέσα σε ένα ποτήρι με νερό το ασπράδι ενός αυγού. Από τα σχήματα που αυτό έπαιρνε μέσα στο νερό,  οι μεγαλύτερες, σε ηλικία,  γυναίκες εξηγούσαν στις νεότερες  τα «σημάδια» και προέβλεπαν το μέλλον τους. Ίσως, η συγκεκριμένη πρακτική να εφαρμόζεται ακόμη σε κάποιες περιπτώσεις καθώς η περιγραφή του εθίμου γίνεται από σχετικά νέες γυναίκες που διατηρούν ακόμη ζωντανά τα έθιμα και τις παραδόσεις τους.