Άλλαξε η ώρα: Πώς μπορεί να επιδεινώσει την ενεργειακή κρίση

Οι δείκτες του ρολογιού τα ξημερώματα της Κυριακή (30/10) πήγαν μια ώρα πίσω ώστε να λήξει η εφαρμογή του μέτρου της θερινής ώρας και πρόκειται να επανέλθει την τελευταία Κυριακή του Μάρτη, δηλαδή στις 26 Μαρτίου 2023.

Τα τελευταία χρόνια όμως και συγκεκριμένα από το 2018, γίνεται συζήτηση για την κατάργηση του μέτρου της αλλαγής ώρας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει σχετική πρόταση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 12 Σεπτεμβρίου.

Αποτέλεσμα της κατάργησης της θερινής ώρας που έγινε και αυτή την Κυριακή, γυρνώντας του δείκτες των ρολογιών μια ώρα πίσω είναι μεγάλα τμήματα του βόρειου ημισφαιρίου βυθίζονται απότομα στο σκοτάδι νωρίς το βράδυ.

Αυτή η αλλαγή είναι που έχει πυροδοτήσει και τις σχετικές συζητήσεις για την κατάργηση του μέτρου, καθώς εκατομμύρια άνθρωποι διερωτώνται εάν αυτή η αποσυντονιστική ετήσια αλλαγή στα ρολόγια είναι πραγματικά απαραίτητη.

Γιατί εφαρμόστηκε το μέτρο

Το μέτρο της αλλαγής της ώρας ξεκίνησε καθώς θεωρούνταν ότι έτσι θα υπάρχει εξοικονόμηση ενέργειας.

Στη δεκαετία του ’70, μόλις δύο χρόνια μετά την ενεργειακή κρίση που ξέσπασε στην Ευρώπη το 1973, αποφασίστηκε η υιοθέτηση του μέτρου της θερινής ώρας από μεγάλο μέρος των κρατών της, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας.

Από το 1996 ισχύει μία ενιαία, πανευρωπαϊκή ρύθμιση, κατά την οποία την Άνοιξη γυρίζουμε τα ρολόγια μία ώρα μπροστά (ώστε να αξιοποιούμε το φως της ημέρας για μία ώρα επιπλέον), ενώ το Φθινόπωρο τα επαναφέρουμε μία ώρα πίσω.

Η κατάργηση θα βάλει «φρένο» στην ενεργειακή κρίση

Τώρα, ωστόσο, μια νέα, επίκαιρη επιχειρηματολογία έχει προκύψει στην Ευρώπη: Η απαλλαγή από την εποχική αλλαγή ώρας θα μπορούσε να μετριάσει την ενεργειακή κρίση της ηπείρου.

Όπως αναφέρει το Bloomberg, με τον πόλεμο στην Ουκρανία να εκτοξεύει τις τιμές των καυσίμων στα ύψη, ακτιβιστές και πολιτικοί σε αρκετές χώρες έχουν παρατηρήσει ότι η θερινή περίοδος θα μπορούσε να κάνει τη ζήτηση για καύσιμα πιο έντονη.

Στην Ιταλία, η Εταιρεία Περιβαλλοντικής Ιατρικής ζήτησε να σταματήσει η αλλαγή ώρας, σημειώνοντας ότι ακόμη και η απλή αναβολή της αλλαγής της ώρας από το τέλος Οκτωβρίου στο τέλος Νοεμβρίου θα εξοικονομήσει στη χώρα 70 εκατομμύρια ευρώ σε λογαριασμούς καυσίμων.

Στην Ιρλανδία, ένας γερουσιαστής κάλεσε επίσης να καταργηθεί η αλλαγή για λόγους εξοικονόμησης ενέργειας – μια κίνηση που ο υπουργός Υγείας είπε ότι η κυβέρνηση θα μπορούσε να εξετάσει, εάν η Ιρλανδία παραμείνει σε ευθυγράμμιση με την υπόλοιπη ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι έρευνες

Σύμφωνα με τον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» το ενδιαφέρον για τον τερματισμό των αλλαγών της ώρας στην Ιρλανδία φαίνεται να έχει πυροδοτηθεί από την καθηγήτρια Aoife Foley, εμπειρογνώμονα ενεργειακών συστημάτων στο Πανεπιστήμιο Queens του Μπέλφαστ, η οποία πρόσφατα μοιράστηκε τα ευρήματα μιας ακόμη αδημοσίευτης έρευνας σχετικά με τις αλλαγές της ώρας και την κατανάλωση ενέργειας.

Δουλεύοντας με μια ομάδα μεταπτυχιακών φοιτητών και εξετάζοντας το τυπικό μέγεθος του νοικοκυριού και τα πρότυπα κατανάλωσης, η Foley υπολόγισε ότι η κατάργηση της αλλαγής της ώρας θα μπορούσε να εξοικονομήσει στα νοικοκυριά στην Αγγλία, την Σκωτία και την Ουαλία ένα ποσό μεταξύ 1,2 δισ. λιρών και 2,3 δισ. λιρών ετησίως, ανάλογα με τιμολόγιο που πληρώνουν.

Αυτή η εξοικονόμηση θα ήταν επίσης μια νίκη για το περιβάλλον. Η Foley υπολογίζει ότι η Δημοκρατία της Ιρλανδίας θα μπορούσε να μειώσει τις εκπομπές άνθρακα κατά 3,48% μόνο από τη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας σε κατοικίες.

Ο λόγος, σύμφωνα με τη Foley, είναι εντυπωσιακά απλός. Όταν βραδιάζει αργότερα, οι άνθρωποι ανάβουν τα φώτα τους αργότερα.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία, η ημερήσια ζήτηση ενέργειας κορυφώνεται μεταξύ 5 μ.μ. και 7 μ.μ., με τη χειμερινή ζήτηση να αρχίζει να αυξάνεται απότομα λίγο πριν τις 4 μ.μ. – μια περίοδος, κατά την οποία (τουλάχιστον τις συννεφιασμένες μέρες του βαθύ χειμώνα) το φως του ήλιου εξαφανίζεται.