Ο κορωνοϊός μεταπήδησε από ζώα σε ανθρώπους δύο φορές;
Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι ότι οι νέοι ιοί περιέχουν πεδία δέσμευσης υποδοχέων που είναι σχεδόν πανομοιότυπες με εκείνες του SARS-CoV-2 και μπορούν επομένως να μολύνουν ανθρώπινα κύτταρα. Το πεδίο δέσμευσης υποδοχέα επιτρέπει στον SARS-CoV-2 να προσκολληθεί σε έναν υποδοχέα που ονομάζεται ACE2 στην επιφάνεια των ανθρώπινων κυττάρων για να εισέλθει σε αυτούς.
Για να κάνει την ανακάλυψη, ο Marc Eloit, ιολόγος στο Ινστιτούτο Παστέρ στο Παρίσι και οι συνεργάτες του στη Γαλλία και το Λάος, πήραν σάλιο, κόπρανα και δείγματα ούρων από 645 νυχτερίδες σε σπηλιές στο βόρειο Λάος.
Σε τρία είδη νυχτερίδας Rhinolophus, βρήκαν ιούς που ο καθένας τους είναι περισσότερο από 95% πανομοιότυπος με τον SARS-CoV-2, τον οποίο ονόμασαν BANAL-52, BANAL-103 και BANAL-236.
Φυσική προέλευση
«Όταν πρωτοεμφανίστηκε η αλληλουχία του SARS-CoV-2, ο τομέας δέσμευσης υποδοχέων δεν έμοιαζε πραγματικά με τίποτα που είχαμε δει πριν», λέει ο Έντουαρντ Χολμς, ιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ στην Αυστραλία. Αυτό προκάλεσε ορισμένους ανθρώπους να εικάζουν ότι ο ιός δημιουργήθηκε σε εργαστήριο. Αλλά οι κορωνοϊοί του Λάος επιβεβαιώνουν ότι αυτά τα μέρη του SARS-CoV-2 υπάρχουν στη φύση, λέει.
«Είμαι πιο πεπεισμένος από ποτέ ότι ο SARS-CoV-2 έχει φυσική προέλευση», συμφωνεί η Linfa Wang, ιολόγος στην Ιατρική Σχολή Duke-NUS στη Σιγκαπούρη.
Μαζί με συγγενείς του SARS-CoV-2 που ανακαλύφθηκαν στην Ταϊλάνδη, την Καμπότζη και την Ουχάν στη νότια Κίνα, η μελέτη καταδεικνύει ότι η νοτιοανατολική Ασία είναι ένα «σημείο εστίας της διαφορετικότητας για τους ιούς που σχετίζονται με τον SARS-CoV-2», λέει η Alice Latinne, εξελικτική βιολόγος στο η Εταιρεία Διατήρησης της Άγριας Ζωής Βιετνάμ στο Ανόι.
Οι κορωνοϊοί συνδέονται στενά με τον ιό της πανδημίας που ανακαλύφθηκε στην Ιαπωνία και την Καμπότζη
Σε ένα επιπλέον βήμα στη μελέτη τους, ο Eloit και η ομάδα του έδειξαν στο εργαστήριο ότι τα πεδία σύνδεσης των υποδοχέων αυτών των ιών θα μπορούσαν να προσκολληθούν στον υποδοχέα ACE2 στα ανθρώπινα κύτταρα τόσο αποτελεσματικά όσο μερικές πρώτες παραλλαγές του SARS-CoV-2. Οι ερευνητές καλλιέργησαν επίσης το BANAL-236 σε κύτταρα, το οποίο ο Eloit λέει ότι θα χρησιμοποιήσουν τώρα για να μελετήσουν πόσο παθογόνος είναι ο ιός σε ζωικά μοντέλα.
Πέρυσι, οι ερευνητές περιέγραψαν έναν άλλο στενό συγγενή του SARS-CoV-2, τον RaTG13, ο οποίος βρέθηκε σε νυχτερίδες στη Yunnan. Είναι 96,1% πανομοιότυπο με το SARS-CoV-2 συνολικά και οι δύο ιοί πιθανότατα μοιράζονταν έναν κοινό πρόγονο πριν από 40-70 χρόνια6. Το BANAL-52 είναι 96,8% πανομοιότυπο με το SARS-CoV-2, λέει ο Eloit-και οι τρεις νεοανακαλυφθέντες ιοί έχουν μεμονωμένα τμήματα που μοιάζουν περισσότερο με τμήματα του SARS CoV-2 από ό, τι σε άλλους ιούς.
Οι ιοί ανταλλάσσουν κομμάτια RNA μεταξύ τους μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται ανασυνδυασμός και ένα τμήμα στο BANAL-103 και το BANAL-52 θα μπορούσε να έχει μοιραστεί έναν πρόγονο με τμήματα του SARS-CoV-2 πριν από λιγότερο από μια δεκαετία, λέει ο Σπύρος Λύτρας, εξελικτικός ιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης. «Αυτοί οι ιοί ανασυνδυάζονται τόσο πολύ που διαφορετικά κομμάτια του γονιδιώματος έχουν διαφορετική εξελικτική ιστορία», λέει.
Η μελέτη του Λάος προσφέρει εικόνα για την προέλευση της πανδημίας, αλλά εξακολουθούν να λείπουν σύνδεσμοι, λένε οι ερευνητές.
Για παράδειγμα, οι ιοί του Λάος δεν περιέχουν τη λεγόμενη θέση διάσπασης φουρίνης στην πρωτεΐνη αιχμής που βοηθά περαιτέρω την είσοδο του SARS-CoV-2 και άλλων κορωνοϊών στα ανθρώπινα κύτταρα.
Η μελέτη δεν διευκρινίζει επίσης πώς ένας προγονός του ιού θα μπορούσε να έχει ταξιδέψει στη Γουχάν, στην κεντρική Κίνα, όπου εντοπίστηκαν τα πρώτα γνωστά κρούσματα του COVID -19 – ή αν ο ιός χτύπησε ένα ενδιάμεσο ζώο.
Οι απαντήσεις μπορεί να προέρχονται από τη δειγματοληψία περισσότερων νυχτερίδων και άλλων άγριων ζώων στη νοτιοανατολική Ασία, κάτι που κάνουν πολλές ομάδες.
Οι ερευνητές έλαβαν δείγμα από περίπου 13.000 νυχτερίδες μεταξύ 2016 και 2021 σε όλη την Κίνα. Αλλά δεν βρήκαν στενούς συγγενείς του SARS-CoV-2 και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι αυτά είναι «εξαιρετικά σπάνια σε νυχτερίδες στην Κίνα».
Αλλά άλλοι ερευνητές αμφισβητούν αυτόν τον ισχυρισμό. «Διαφωνώ απόλυτα με την πρόταση ότι οι συγγενείς του SARS-CoV-2 μπορεί να μην κυκλοφορούν σε κινεζικές νυχτερίδες, καθώς τέτοιοι ιοί έχουν ήδη περιγραφεί στη Γιουνάν», λέει ο Χολμς.
Ο Wang λέει ότι και οι δύο μελέτες υπογραμμίζουν τη σημασία της αύξησης της δειγματοληψίας σε περιοχές εκτός Κίνας για να αποκαλυφθεί η προέλευση της πανδημίας.
