Πότε είναι το πρώτο Ψυχοσάββατο του 2025

Το Πάσχα αποτελεί κινητή εορτή, γεγονός που καθιστά και τα Ψυχοσάββατα αντίστοιχα κινητά. Για το έτος 2025, το πρώτο Ψυχοσάββατο θα πραγματοποιηθεί στις 22 Φεβρουαρίου, ενώ το δεύτερο στις 7 Ιουνίου.

Παρόλο που όλα τα Σάββατα του χρόνου αφιερώνονται στις ψυχές των κεκοιμημένων χριστιανών, οι οποίοι αναμένουν την ανάστασή τους κατά τη Δευτέρα Παρουσία, η Εκκλησία αποδίδει ιδιαίτερη τιμή στη μνήμη τους μέσα από τα καθιερωμένα Ψυχοσάββατα.

Κατά τις ημέρες αυτές, οι πιστοί αποτίουν φόρο τιμής στους αποθανόντες τελώντας μνημόσυνα στις εκκλησίες, τρισάγια στους τάφους των αγαπημένων τους, μοιράζοντας κόλλυβα και προσφέροντας ελεημοσύνες στους απόρους – μια πράξη γνωστή ως «ψυχικό». Σύμφωνα με την παράδοση, η εργασία κατά τα Ψυχοσάββατα αποφεύγεται.

Το πρώτο Ψυχοσάββατο, που προηγείται της Κυριακής της Απόκρεω, έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς η επόμενη ημέρα είναι αφιερωμένη στη Δευτέρα Παρουσία, όταν όλοι θα βρεθούν ενώπιον του Θεού για κρίση.

Με την τέλεση των μνημοσύνων, οι πιστοί απευθύνουν δέηση προς τον Κύριο, ζητώντας έλεος και μακροθυμία τόσο για τους ίδιους όσο και για τις ψυχές των κεκοιμημένων, ελπίζοντας στην αποδοχή τους στη Βασιλεία των Ουρανών.

Το δεύτερο Ψυχοσάββατο, το οποίο συμπίπτει με την εορτή της Πεντηκοστής, είναι γνωστό και ως «Ψυχοσάββατο του Ρουσαλιού». Η ονομασία αυτή προέρχεται από τη ρωμαϊκή γιορτή των Ρουσαλίων ή Ροζαλίων.

Σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες, την ημέρα αυτή οι ψυχές επιστρέφουν στον Κάτω Κόσμο, καθώς κατά τη διάρκεια της περιόδου του Πάσχα θεωρείται ότι κυκλοφορούσαν ελεύθερες στη γη.

Η μελαγχολική ατμόσφαιρα αυτής της ημέρας αποτυπώνεται στο παραδοσιακό δίστιχο: Όλα τα Σάββατα να παν, να παν και να γυρίσουν, Το Σάββατο του Ρουσαλιού να πάει, να μην γυρίσει. Στις δύο αυτές σημαντικές ημέρες, η Εκκλησία καλεί σε παγκόσμια ανάμνηση όλων των ανθρώπων που απεβίωσαν με πίστη στην Ανάσταση και την αιώνια ζωή.

Ειδικότερα, μνημονεύονται: Όσοι έφυγαν πρόωρα από τη ζωή, είτε σε ξένη χώρα είτε σε θάλασσα και στεριά. Οι θανόντες από επιδημίες, πολέμους, φυσικές καταστροφές όπως σεισμοί και ακραία καιρικά φαινόμενα. Όσοι χάθηκαν από πυρκαγιές ή άλλες τραγικές συνθήκες.

Εκείνοι που ήταν φτωχοί και άποροι και δεν είχαν κάποιον να τους τιμήσει με τις προβλεπόμενες Ακολουθίες και τα Μνημόσυνα. Οι ημέρες αυτές αποτελούν μια ευκαιρία πνευματικής ανάτασης, προσφοράς και προσευχής για την ανάπαυση των ψυχών, διατηρώντας ζωντανή τη μνήμη τους μέσα από τη χριστιανική παράδοση.