Σε κίνδυνο η Ελλάδα: Νέα μελέτη «βλέπει» τριπλασιασμό θανάτων από ζέστη στην Ευρώπη μέχρι τα τέλη του αιώνα

Μπορεί το ψύχος να προκαλεί περισσότερους θανάτους στην Ευρώπη σε σύγκριση με τη ζέστη – η οποία πέρυσι σκότωσε σχεδόν 50.000 ανθρώπους στη Γηραιά Ήπειρο – αλλά η μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Lancet Public Health διαπιστώνει ότι μαζί με την άνοδο της θερμοκρασίας και τη γήρανση του ευάλωτου σε υψηλές θερμοκρασίες πληθυσμού θα αυξάνει σταδιακά ο αριθμός των θυμάτων.

Ο ρόλος της κλιματικής αλλαγής

Αν η παγκόσμια θερμοκρασία αυξηθεί κατά μέσον όρο κατά τρεις ή τέσσερις βαθμούς Κελσίου, οι θάνατοι από τη ζέστη θα ξεπεράσουν κατά πολύ εκείνους από το ψύχος, σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα The Guardian. Τα ευρήματα της μελέτης υποδεικνύουν ότι η κλιματική αλλαγή μπορεί να δημιουργήσει «άνευ προηγουμένου» προκλήσεις για τα εθνικά συστήματα υγείας ιδιαίτερα στη διάρκεια καυσώνων.

🌡️Heat caused over 47,000 deaths in europe in 2023, according to an #ISGlobal study published in @NatureMedicine.

The research team estimated that heat-related mortality would have been 80% higher without the adaptation observed during this century.

🔗https://t.co/K2euiQ5TN3 pic.twitter.com/XHhnnjZ6BA

— ISGlobal (@ISGLOBALorg) August 12, 2024

«Πολλοί περισσότεροι σχετιζόμενοι με τη ζέστη θάνατοι αναμένονται καθώς θερμαίνεται το κλίμα και γερνούν οι πληθυσμοί, ενώ οι θάνατοι από το ψύχος μειώνονται ελαφρά», σημειώνει ένας εκ των συντακτών της μελέτης, ο Νταβίντ Γκαρθία Λεόν του Κοινού Κέντρου Ερευνών της Κομισιόν.

Έως και 129.000 θάνατοι ετησίως από τη ζέστη με μια αύξηση της θερμοκρασίας κατά 3C
Από 44.000 κατά μέσον όρο θανάτους ετησίως στην Ευρώπη από τη ζέστη σήμερα, ο αριθμός τους μπορεί να εκτοξευτεί στις 129.000 με μια αύξηση της θερμοκρασίας κατά τρεις βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.

Αλλά ακόμη κι αν οι χώρες πετύχουν με τη λήψη μέτρων να περιορίσουν την άνοδο της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου, οι θάνατοι ετησίως στη Γηραιά Ήπειρο από τη ζέστη και το ψύχος μπορεί να αυξηθούν από 407.000 σήμερα σε 450.000 στα τέλη του αιώνα, σύμφωνα με τη μελέτη, που δόθηκε στη δημοσιότητα με φόντο τα κύματα καύσωνα που σαρώνουν ευρωπαϊκές χώρες.

Εφιαλτικές προβλέψεις για τις συνέπειας της ακραίας ζέστης

Ο προβλεπόμενος τριπλασιασμός των θανάτων από τη ζέστη στην Ευρώπη «δεν είναι ολόκληρη η εικόνα», λέει η Μαντλίν Τόμσον, της οργάνωσης έρευνας για την Υγεία, Welcome, που δεν μετείχε στην έρευνα, παραπέμποντας σε μελέτης που συνδέουν τις ακραίες θερμοκρασίες με τις αποβολές κυοφορούμενων εμβρύων και με επιδείνωση της ψυχικής υγείας.

«Κι υπάρχουν κι οι έμμεσες συνέπειες: Έχουμε ήδη δει πώς η ακραία ζέστη μπορεί να καταστρέψει σοδειές, να φουντώσει δασικές πυρκαγιές, να καταστρέψει ζωτικής σημασίας υποδομές και να πλήξει την οικονομία κι όλα αυτά θα έχουν αντίκτυπο στις ζωές μας», τονίζει.

Μεγαλύτερος ο κίνδυνος για τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου
Στη μελέτη τους οι ερευνητές έλαβαν υπόψη τους στοιχεία από 854 πόλεις της Ευρώπης για να υπολογίσουν τους θανάτους από τη ζέστη και το ψύχος στη Γηραιά Ήπειρο.

Και διαπίστωσαν ότι η ζέστη θα προκαλέσει περισσότερους θανάτους σε ολόκληρη την Ευρώπη, αλλά το μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν νότιες χώρες, όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία και περιοχές της Γαλλίας.

Προβλέπουν ότι οι θάνατοι από δυσάρεστα υψηλές θερμοκρασίες θα αυξηθούν κατά 13,5% αν η μέση θερμοκρασία του πλανήτη αυξηθεί κατά τρεις βαθμούς Κελσίου κι ότι τα περισσότερα θύματα θα είναι ηλικιωμένοι άνω των 85 ετών.

Τι προτείνουν οι επιστήμονες

Οι ερευνητές προτρέπουν τις κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών κρατών να εξετάσουν πολιτικές για τη μείωση του αριθμού των θανάτων, όπως επενδύσεις σε νοσοκομεία, δημιουργία σχεδίων δράσης και μόνωση κτιρίων.

Τόνισαν δε ότι η προβλεπόμενη αύξηση των θανάτων λόγω ζέστης οφείλεται σε αλλαγές στη πληθυσμιακή δομή και το κλίμα της Ευρώπης. «Αν θέλουμε να αποφύγουμε να φτάσουμε στο χειρότερο σενάριο, είναι θεμελιώδες να αντιμετωπίσουμε τη ρίζα του προβλήματος: τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου», δήλωσε η Ελάιζα Γκάλο, επιδημιολόγος της ISGlobal, που μελέτησε τη θνησιμότητα λόγω της ζέστης στην Ευρώπη.

Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι προσπάθειες προσαρμογής πρέπει να επικεντρωθούν σε περιοχές με υψηλή ανεργία, φτώχεια, διαρθρωτικές οικονομικές αλλαγές, μετανάστευση και γήρανση του πληθυσμού, που είναι λιγότερο ικανές να προσαρμοστούν στις καταστροφές από την κλιματική αλλαγή επλήγησαν περισσότερο από την αύξηση των θανάτων λόγω ζέστης.