ΕΣΠΑ: «Πακέτο» για εκσυγχρονισμό μικρομεσαίων επιχειρήσεων

Εντός του καλοκαιριού αναμένεται να ανοίξει για υποβολή αιτήσεων η μεγάλη δράση του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027, η οποία θα αφορά στην ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων για την ψηφιακή τους αναβάθμιση και θα έχει τελείως διαφορετική δομή από αυτήν που είχαν οι δράσεις του ΕΣΠΑ μέχρι σήμερα.

Θα ακολουθήσει ακόμη μία μεγάλη δράση, για την πράσινη μετάβαση των επιχειρήσεων. Η σχετική πρόσκληση υπολογίζεται πως θα είναι έτοιμη προς το τέλος του καλοκαιριού.

Αυτό που προέχει στην παρούσα φάση, για να μπορέσει να βγει, καταρχάς, η πρώτη πρόσκληση και να ακολουθήσουν περισσότερες, είναι να λάβει την τελική έγκριση από την Κομισιόν -αναμένεται περί τα τέλη Μαΐου- το σύνολο των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ.

Προετοιμασία

Κύκλοι του αρμόδιου υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων μεταφέρουν στον «Ε.Τ.» πως, προκειμένου να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος, οι υπηρεσίες προετοιμάζουν, ήδη, την πρόσκληση για την ψηφιακή αναβάθμιση των ΜμΕ, με σκοπό να δει το φως της δημοσιότητας όσο το δυνατόν πιο άμεσα. Ο προϋπολογισμός της δεν έχει «κλειδώσει», καθώς, όπως εξηγούν, θα διατεθεί ένα ποσό κατά την έναρξη της δράσης, το οποίο θα αυξάνεται διαρκώς, καθώς θα είναι ανοιχτή για υποβολή αιτήσεων για χρόνια. Λόγω αυτής της ιδιαιτερότητας, θα εφαρμοστεί το σύστημα «first in first out» που, επί της ουσίας, σημαίνει ότι θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.

Σε γενικές γραμμές, το νέο ΕΣΠΑ έχει επενδυτικό χαρακτήρα. Συνεπώς, οι δράσεις του διαφοροποιούνται από τις «κλασικές» – παροχής κεφαλαίου κίνησης, του παρελθόντος. Σκοπός είναι, πλέον, οι πόροι να διοχετευτούν σε επενδύσεις, που θα καταστήσουν τις ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις πιο ψηφιακές και πιο πράσινες.

«Ανταγωνιστικότητα»

Οι επικείμενες δράσεις εντάσσονται στο Τομεακό Πρόγραμμα του ΕΣΠΑ «Ανταγωνιστικότητα», το οποίο έχει προϋπολογισμό 3,89 δισ. ευρώ. Στόχος αυτού είναι η στήριξη των παραγωγικών, ανταγωνιστικών και εξωστρεφών τομέων της οικονομίας, προκειμένου να επιτευχθεί η μετάβαση σε ένα αναπτυξιακό πρότυπο. Το Πρόγραμμα βασίζεται σε τρεις άξονες επενδύσεων:

1 Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας: H προώθηση του καινοτόμου και έξυπνου οικονομικού μετασχηματισμού είναι ευθυγραμμισμένη με κεντρικές εθνικές προτεραιότητες, όπως η συστηματική αύξηση της παραγωγικότητας και της εξωστρέφειας και η στενότερη διασύνδεση της παραγωγής με την τεχνολογία και την καινοτομία.

2 Βελτίωση της πρόσβασης των επιχειρήσεων σε χρηματοδότηση: Για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας μπορούν να αξιοποιηθούν, μεμονωμένα ή σε συνδυασμό, τα παρακάτω χρηματοδοτικά εργαλεία:

* Χρηματοδότηση μετοχικού κεφαλαίου (Equifund)

* Ανακυκλούμενη χρηματοδότηση

* Φορολογικές επιστροφές, εφόσον επιτυγχάνονται οι στόχοι απόδοσης

* Εγγυήσεις σε τράπεζες για δάνεια, καλύπτοντας τμήμα του κινδύνου της επένδυσης

* Ενίσχυση χρηματοδότησης μέσω Factoring, ειδικά για επενδύσεις με εξωστρεφή χαρακτηριστικά με επιδότηση τμήματος του επιτοκίου προεξόφλησης (π.χ. τμήμα από 1%-50%)

* Χρηματοδότηση συν-επένδυσης για ωριμότερες επενδύσεις επέκτασης παραγωγής, κ.λπ.

* Ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων μέσω των αντίστοιχων Οργανισμών Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων (ΟΑΕΠ)

3 Ανάπτυξη ανθρώπινου κεφαλαίου, στο πλαίσιο του αναπτυξιακού μετασχηματισμού: Επιδιώκεται η στήριξη της επιχειρηματικότητας (συμπεριλαμβανομένης της αυτοαπασχόλησης) μέσω προσπάθειας ανάπτυξης πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων, με προτεραιότητα στις καινοτόμες επιχειρηματικές ιδέες, κι απώτερο σκοπό τη δημιουργία διατηρήσιμων θέσεων απασχόλησης.

Παρεμβάσεις ενίσχυσης δεξιοτήτων των εργαζομένων, αναμένεται πως θα συμβάλουν στην προσαρμογή των επιχειρήσεων στην αλλαγή. Ειδικότερα, η ανάπτυξη των δεξιοτήτων των εργαζομένων, θα υποστηρίξει τον αναπροσανατολισμό των επιχειρήσεων προς νέες αγορές, τη βελτίωση της οργάνωσης της εργασίας και της παραγωγής σε τομείς με αναπτυξιακή προοπτική και υψηλή προστιθέμενη αξία.

Τέλος, θα ενεργοποιηθούν δράσεις και εργαλεία προς αξιοποίηση από επιχειρήσεις που αναζητούν κατευθύνσεις σε θέματα, ανάπτυξης καινοτομίας, τεχνολογίας, ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού κ.λπ.

Τα προγράμματα 

Τα 26,2 δισ. ευρώ του νέου ΕΣΠΑ κατανέμονται στους πέντε ευρωπαϊκούς στόχους πολιτικής: τον καινοτόμο και έξυπνο οικονομικό μετασχηματισμό, την ενεργειακή μετάβαση και τις πράσινες και γαλάζιες επενδύσεις, τις υποδομές μεταφορών, το ανθρώπινο δυναμικό και τις χωρικές επενδύσεις.

Παράλληλα, υπάρχει κι ένας ειδικός στόχος, με τίτλο: «Δίκαιη Μετάβαση», για δράσεις που σχετίζονται με την απεξάρτηση από το λιγνίτη στις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας, τη Μεγαλόπολη και τα νησιά.

Υπενθυμίζεται πως το νέο ΕΣΠΑ απαρτίζεται από 13 Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ), ύψους 8,1 δισ. ευρώ και τα εξής οκτώ Τομεακά Προγράμματα: 1. Ανταγωνιστικότητα (3,885 δισ. ευρώ), 2. Ανθρώπινο Δυναμικό και Κοινωνική Συνοχή (4,162 δισ. ευρώ), 3. Ψηφιακός Μετασχηματισμός (943 εκατ. ευρώ), 4. Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή (3,607 δισ. ευρώ), 5. Μεταφορές (2,224 δισ. ευρώ), 6. Πολιτική Προστασία (714 εκατ. ευρώ), 7. Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση (1,629 δισ. ευρώ) και 8. Τεχνική Βοήθεια και Υποστήριξη Δικαιούχων (504 εκατ. ευρώ). Σ’ αυτά, έρχεται να προστεθεί το Πρόγραμμα «Αλιεία, Υδατοκαλλιέργεια και Θάλασσα» (455 εκατ. ευρώ).