Κατώτατος μισθός: Φλερτάρει με τα 700 ευρώ – Τα σενάρια που εξετάζει η κυβέρνηση [πίνακες]

Η πρώτη έχει ήδη νομοθετηθεί και θα ισχύσει αυτόματα από την Πρωτοχρονιά με ένα συν 2% στις αποδοχές των εργαζομένων που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, ο οποίος από τα 650 ευρώ μικτά που είναι τώρα, θα πάει στα 663 ευρώ.

Η νέα αύξηση που έχει ήδη προαναγγελθεί προβλέπει ως βασικό σενάριο σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής την ενσωμάτωση στην αύξηση του μισθού του μέσου όρου του ρυθμού ανάπτυξης για το διάστημα από 2019 έως 2021 και ταυτόχρονα να δοθεί ένα μέρος από την ανάπτυξη που αναμένεται το 2022.

Σε ποσοστά, το βασικό σενάριο βγάζει μια αύξηση που μπορεί να κυμανθεί μεταξύ 5% και 6,5% στην καλύτερη περίπτωση.

Ετσι θα υλοποιηθεί η δέσμευση της κυβέρνησης ότι ο κατώτατος μισθός θα αυξάνεται με διπλάσιο ποσοστό από τον ρυθμό ανάπτυξης.

Η δέσμευση αυτή δεν σημαίνει ότι με ανάπτυξη 5% ο μισθός θα αυξηθεί 10%, αλλά θα λαμβάνεται υπόψη όπως τελικά καταλήγει η κυβέρνηση ο μέσος όρος του ρυθμού ανάπτυξης που έχει καταγραφεί στη διάρκεια της έως τώρα κυβερνητικής θητείας.

Με αύξηση κατά 5% ο κατώτατος μισθός από τα 663 ευρώ που θα είναι από 1/1/2022 θα αυξηθεί στα 696 ευρώ, μια ανάσα δηλαδή από τα 700 ευρώ, ενώ στο πιο αισιόδοξο αλλά όχι απίθανο σενάριο της αύξησης κατά 6,5%, ο βασικός μισθός θα φτάσει στα 706 ευρώ.

Στα ποσά αυτά, αν μπουν και τα επιδόματα γάμου για τους έγγαμους, τότε με την αύξηση 5% ο βασικός μισθός έγγαμου/μης υπαλλήλου θα διαμορφωθεί από τα 729 ευρώ, στα 766 ευρώ, ενώ με αύξηση 6,5% θα πάει στα 777 ευρώ.

Διαβούλευση

Το μίγμα της νέας αύξησης θα βασιστεί στη συνταγή που  έχει ακολουθηθεί έως τώρα, δηλαδή προσκλήσεις και διαβούλευση από τους επαγγελματικούς, επιστημονικούς φορείς και την Τράπεζα Ελλάδος και στο τέλος αποφάσεις από την κυβέρνηση.

Μερίδα των επαγγελματικών-επιστημονικών φορέων που βάσει νόμου κάνουν προτάσεις για το πόσο θα αυξηθεί ο κατώτατος μισθός, είχαν πει στη φετινή διαβούλευση να αυξηθεί το 2022 ο κατώτατος μισθός κατά 1,53% εξηγώντας ότι είναι το μισό ποσοστό από την αναμενόμενη αύξηση της παραγωγικότητας για το 2022 (πρόταση του Εθνικού Ινστιτούτου Εργασίας και Ανθρώπινου Δυναμικού). Το δε ΚΕΠΕ είχε πει ότι υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης του κατώτατου μισθού εφόσον αποκατασταθεί η ομαλότητα στην οικονομία και αυτή καταγράψει συστηματικά θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Ανάκαμψη

Η κυβέρνηση στάθμισε τις απόψεις και αποφάσισε να δώσει ένα 2% επάνω στον κατώτατο μισθό, από 1/1/2022, και τώρα βλέποντας την οικονομία να ανακάμπτει σημαντικά με τις προβλέψεις για την ανάπτυξη να κινούνται στο 6,9% για το 2021 και πάνω από 4,5% για το 2022,  έχει αποφασίσει τη νέα αύξηση του μισθού, την οποία προανήγγειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

Με δεδομένο άλλωστε ότι η άνοδος των τιμών στην ενέργεια έχει ήδη εξαφανίσει την αύξηση του 2% πριν ακόμη περάσει στις τσέπες των εργαζομένων, η νέα αύξηση στον κατώτατο μισθό είναι αναγκαία όχι τόσο γιατί θα θεραπεύσει την ακρίβεια -το αντίθετο μάλιστα, μπορεί να την φτάσει πιο πάνω- αλλά επειδή υπάρχει το θετικό πρόσημο στην ανάπτυξη της οικονομίας που έχει προέλθει σε ένα βαθμό και από την άνοδο της παραγωγικότητας, δηλαδή από τους ίδιους τους εργαζόμενους.

Για την αύξηση πέραν του 2% θα σταθμιστούν τα ποσοστά μεταβολής του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) εν μέσω πανδημίας. Για παράδειγμα η οριακή ανάπτυξη του 2019, έγινε ύφεση μείον 8,2% το 2020 και η διετία 2019-2020 έβγαλε κατά μέσο όρο ύφεσης μείον 6,29%. Η αύξηση κατά 2% που παρά ταύτα δόθηκε, ήταν μικρή αλλά στην πραγματικότητα εκμηδένισε την ύφεση 6,3% στους μισθούς των χαμηλόμισθων ανειδίκευτων υπαλλήλων και σε έναν βαθμό υποβοηθήθηκε από την ανάπτυξη του 2021 που τον περασμένο Ιούλιο την περίμεναν στο 3,3% με 4,3% και τώρα βλέπουν ότι κλειδώνει στο 6,9%.

Ενστάσεις

Αγνωστος «Χ» στην εξίσωση του νέου κατώτατου μισθού είναι οι απόψεις που θα διατυπώσουν οι εμπειρογνώμονες κατά τη διαβούλευση που θα ξεκινήσει τον Φεβρουάριο. Μπορεί να θεωρείται θετικό το γεγονός ότι η οικονομία ανεβάζει στροφές, αλλά ταυτόχρονα ανεβαίνουν οι τιμές λόγω ενεργειακής ακρίβειας και αναζωπυρώνεται ο πληθωρισμός που ήταν με αρνητικά ποσοστά το 2020 (μείον 1,3%).

Μια αύξηση μισθών θα οδηγήσει σε αύξηση τιμών και ο φόβος των οικονομολόγων της κυβέρνησης είναι μήπως πάει στον βρόντο η αύξηση στις αποδοχές των εργαζομένων γιατί θα την ροκανίσει η άνοδος του πληθωρισμού.

Το αντίβαρο στην πληθωριστική πίεση είναι όμως ότι ο κατώτατος μισθός δεν αφορά όλους τους εργαζόμενους, αλλά περίπου 500.000 υπαλλήλους οι οποίοι δεν είναι αυτοί που θα ανεβάσουν τον τιμάριθμο, μια που και με τα 650 ευρώ που παίρνουν οι τιμές τραβούν την ανηφόρα.

Τα ποσά από το νέο έτος και οι τριετίες

Με την κλειδωμένη αύξηση 2% από 1/1/2022 ο κατώτατος μισθός διαμορφώνεται στα 663 ευρώ από τα 650 ευρώ που είναι σήμερα. Οσοι είναι έγγαμοι και καλύπτονται από τη σύμβαση που υπογράφουν οι εργοδότες με τη ΓΣΕΕ, έχουν ένα συν 10% από το επίδομα γάμου, που σημαίνει ότι οι βασικές αποδοχές από τα 715 ευρώ σήμερα θα ανέβουν στα 729 ευρώ.

Σημειώνεται ότι για τους παλαιότερους υπαλλήλους που είχαν συμπληρώσει προϋπηρεσία έως 9 ή και περισσότερα χρόνια έως τις 14/2/2012, προβλέπεται πάνω στον μισθό είτε του άγαμου είτε του έγγαμου και άλλο ένα 10% από τις  προσαυξήσεις λόγω τριετιών. Οι προσαυξήσει αυτές βέβαια έχουν παγώσει στις τριετίες που είχαν συμπληρωθεί έως τον Φεβρουάριο του 2012 που σημαίνει ότι η προϋπηρεσία που διανύουν οι αμειβόμενοι με τον κατώτατο μισθό από τον Φεβρουάριο του 2012 και μετά δεν έχει προσαύξηση τριετιών. Οι τριετίες από το 2012 και μετά θα ξεπαγώσουν όταν η ανεργία πέσει κάτω από 10%, σύμφωνα με ρήτρα των Μνημονίων. Η ανεργία είναι τώρα στο 13% και σύμφωνα με τις προβλέψεις της κυβέρνησης που έχουν περιληφθεί στο οικονομικό πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης θα είναι κάτω από 10% το 2025.

Τι… παίζει στην ευρωζώνη

 Μεταξύ των 21 κρατών-μελών της Ε.Ε. που έχουν νομοθετημένο κατώτατο μισθό, η Ελλάδα βρίσκεται στην 11^η θέση με βάση τον ονομαστικό μισθό και πιο κάτω στη 13η θέση με βάση την αγοραστική δύναμη του μισθού.

Οι 18 από τις 21 χώρες προχώρησαν σε ονομαστική αύξηση μισθών το διάστημα Ιαν. 2020-Μαρ. 2021 με ποσοστά από 1,5% όπως η Γερμανία που έχει κατώτατο μισθό 1.614 ευρώ σε 12μηνη βάση μέχρι 16,2% όπως έκανε η Λετονία με βασικό μισθό 500 ευρώ σε 12μηνη βάση. Η Πορτογαλία που προσιδιάζει στα χαρακτηριστικά της Ελλάδας, αύξησε τον κατώτατο μισθό κατά 4,8% και διαμορφώθηκε στα 775 ευρώ σε 12μηνη βάση. Στην Ελλάδα με το 2% που θα πάρει ο μισθός από 1/1/2022 θα είναι σε 12μηνη βάση στα 773 ευρώ, δηλαδή κάτω από τον πορτογαλικό βασικό μισθό ο οποίος θα αυξηθεί εκ νέου το 2022.

ΟΙ ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΚΑΤΩΤΑΤΟ ΜΙΣΘΟ ΚΑΙ ΗΜΕΡΟΜΙΣΘΙΟ ΓΙΑ ΤΟ 2022 

Προϋπηρεσία έως 14/2/2012	Σήμερα	Από 1/1/2022 (αύξηση 2%)	Με νέα αύξηση 2022 (*)
			+ 5%	+ 6,5%
ΜΙΣΘΟΣ ΧΩΡΙΣ ΕΠΙΔΟΜΑ ΓΑΜΟΥ
0-3 έτη	650	663	696	706
3-6 έτη	715	729	766	777
6-9 έτη	780	796	835	847
9 έτη και άνω	845	862	905	918
ΜΙΣΘΟΣ ΜΕ ΕΠΙΔΟΜΑ ΓΑΜΟΥ
0-3 έτη	715	729	766	777
3-6 έτη	780	796	835	847
6-9 έτη	845	862	905	918
9 έτη και άνω	910	928	975	989
ΗΜΕΡΟΜΙΣΘΙΟ ΧΩΡΙΣ ΕΠΙΔΟΜΑ ΓΑΜΟΥ
0-3 έτη	29,04	29,62	31	32
3-6 έτη	30,49	31,1	33	33
6-9 έτη	31,94	32,58	34	35
9-12 έτη	33,4	34,07	36	36
12-15 έτη	34,85	35,55	37	38
15-18 έτη	36,3	37,03	39	39
18 έτη και άνω	37,75	38,51	40	41
ΗΜΕΡΟΜΙΣΘΙΟ ΜΕ ΕΠΙΔΟΜΑ ΓΑΜΟΥ
0-3 έτη	31,94	32,58	34	35
3-6 έτη	33,4	34,07	36	36
6-9 έτη	34,85	35,55	37	38
9-12 έτη	36,3	37,03	39	39
12-15 έτη	37,75	38,51	40	41
15-18 έτη	39,2	39,98	42	43
18 έτη και άνω	40,66	41,47	44	44

(*) Βασικό σενάριο υπό επεξεργασία για αύξηση βάσει μέσου όρου ρυθμού ανάπτυξης για 2019, 2020 και 2021.

Μεταβολή κατώτατου μισθού στις χώρες της ευρωζώνης (Ιαν. 2020- Μαρ. 2021)

Χώρα	Κατώτατος μισθός με 12 μηνιαίες καταβολές	Αύξηση από 1/2020	Πληθωρισμός 2020	Πραγματική αύξηση από 1/2020	Μεταβολή ΑΕΠ 2020
Λετονία	500	16,3%	0,1%	16,2%	-3,6%
Σλοβενία	1.024	8,9%	-0,3%	9,2%	-5,5%
Σλοβακία	623	7,4%	2,0%	5,4%	-4,8%
Πορτογαλία	775	4,7%	-0,1%	4,8%	-7,6%
Λιθουανία	642	5,8%	1,1%	4,7%	-0,9%
Ιρλανδία	1.723	4%	-0,5%	4,5%	3,4%
Λουξεμβούργο	2.201	2,8%	0%	2,8%	-1,3%
Βέλγιο	1.625	2%	0,4%	1,6%	-6,3%
Γερμανία	1.614	1,9%	0,4%	1,5%	-4,8%
Ελλάδα	758	0%	-1,3%	1,3%	-8,2%
Ολλανδία	1.684	1,9%	1,1%	0,8%	-3,7%
Εσθονία	584	0,0%	-0,6%	0,6%	-2,9%
Γαλλία	1.554	1,%	0,5%	0,5%	-7,9%
Ισπανία	1.108	0%	-0,3%	0,3%	-10,8%
Μάλτα	784	1,%	0,8%	0,2%	-7,8%

Πηγή: Eurostat