Συντάξεις: Ποιες οι αυξήσεις στα ποσά με τις νέες κλίμακες της ΕΑΣ

Αυξήσεις αναμένονται στις συντάξεις από τις μειώσεις κρατήσεων στην Εισφορά Αλληλεγγύης στην περίπτωση που επιλεγεί από το υπουργείο Εργασίας το καλύτερο από τα εξεταζόμενα σενάρια.

Οι αλλαγές θα ισχύσουν από την 1η/1/2025 και θα συνδυαστούν με την τρίτη κατά σειρά αύξηση συντάξεων που θα ανακοινώσει η κυβέρνηση και θα είναι γύρω στο 2,5%.

Στα σενάρια που εξετάζονται, για την ΕΑΣ το κόστος από τη μείωση των κρατήσεων ξεκινά από μερικές δεκάδες εκατ. ευρώ, που είναι το λεγόμενο ουδέτερο δημοσιονομικά σενάριο, και φτάνει ως τα 163 εκατ. ευρώ, που είναι και το μεγαλύτερο όφελος για τους συνταξιούχους.

Ανάμεσα στις επιλογές του υπουργείου Εργασίας είναι να υπάρξει ένα μίγμα μείωσης της ΕΑΣ από τις κύριες συντάξεις πιθανώς με 4 κλίμακες και με ταυτόχρονη κατάργηση ή μεγάλη μείωση της ίδιας κράτησης στις επικουρικές συντάξεις.

Το σχέδιο αυτό έχει δύο εκδοχές:

Να μειωθεί κατά 50% η ΕΑΣ από τις επικουρικές και να μειωθεί κατά 20% ή 25% στις κύριες συντάξεις. Σε αυτή την περίπτωση προκαλούνται απώλειες από 127 εκατ. ευρώ ως 145 εκατ. ευρώ και τα αποθεματικά του ΑΚΑΓΕ διαμορφώνονται μεταξύ 345 εκατ. ευρώ και 327 εκατ. ευρώ.

Να καταργηθεί τελείως η ΕΑΣ από τις επικουρικές και να μειωθεί κατά 15% στις κύριες συντάξεις. Σε αυτή την περίπτωση προκαλούνται απώλειες 163 εκατ. ευρώ και τα αποθεματικά του ΑΚΑΓΕ διαμορφώνονται στα 309 εκατ. ευρώ.

Στην περίπτωση που επιλεγούν τέσσερις κλίμακες, τα ποσοστά κρατήσεων και τα ποσά συντάξεων επί των οποίων θα επιβάλλονται εκτιμάται ότι θα είναι 12% για το τμήμα σύνταξης από τα 1.400 ευρώ μέχρι τα 1.800 ευρώ, 20% για το τμήμα σύνταξης από τα 1.800 ευρώ ως τις 2.200 ευρώ, 23% από τις 2.200 ευρώ ως τις 2.800 ευρώ και πιθανώς 25% από τις 2.800 ευρώ και άνω.

Για τις υψηλές συντάξεις θα υπάρχει αυτόματος κόφτης κρατήσεων σε περίπτωση που με τις νέες κλίμακες η μείωση που προκύπτει είναι μεγαλύτερη από τη σημερινή.

Υπάρχει, όμως, και το σενάριο «μηδενικού κόστους», που προβλέπει διατήρηση της ΕΑΣ όπως είναι σήμερα, με τη διαφορά ότι οι κρατήσεις θα μπορούν να παγώνουν για να μην εξανεμίζονται οι αυξήσεις και κυρίως όταν εξαιτίας της ΕΑΣ προκαλούνται και μειώσεις συντάξεων.

Το σενάριο αυτό συγκεντρώνει ελάχιστες πιθανότητες, γιατί θα καταλήξει να δημιουργήσει νέες στρεβλώσεις με συνταξιούχους που θα έχουν μικρή αύξηση στη σύνταξη επειδή θα επιβάλλεται ολόκληρη η ΕΑΣ και με άλλους που θα έχουν μεγαλύτερη αύξηση επειδή θα παγώσει η ΕΑΣ.

Ιδού ένα παράδειγμα πιθανής στρέβλωσης με την επιλογή αυτού του σεναρίου:

*Συνταξιούχος με 1.400 ευρώ σύνταξη δεν έχει καθόλου κράτηση ΕΑΣ. Με αύξηση 2,5% το 2025, η σύνταξη θα αυξηθεί στα 1.435 ευρώ, αλλά μετά την κράτηση ΕΑΣ 3% η αύξηση θα μηδενιστεί. Με το σενάριο για πάγωμα της κράτησης, ο συνταξιούχος θα λάβει τα 35 ευρώ της αύξησης καθώς δεν θα του επιβληθεί η ΕΑΣ.

*Συνταξιούχος με 1.600 ευρώ σύνταξη πληρώνει σήμερα ΕΑΣ 48 ευρώ και διαμορφώνεται στα 1.552 ευρώ. Με αύξηση 2,5% το 2025, η σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 1.640 ευρώ, αλλά μετά την κράτηση θα υποχωρήσει στα 1.591 ευρώ λόγω της ΕΑΣ.

Η διαφορά μεταξύ των δύο συνταξιούχων είναι ότι ο συνταξιούχος των 1.600 ευρώ θα πάρει περίπου την ίδια αύξηση με τον συνταξιούχο των 1.400 ευρώ επειδή στον έναν η ΕΑΣ θα χαριστεί και στον δεύτερο θα επιβληθεί κανονικά.

Τι πληρώνουν για την ΕΑΣ οι συνταξιούχοι με κύρια και επικουρική σύνταξη;

Τα έσοδα από τις κρατήσεις ΕΑΣ ανέρχονται στα 39,3 εκατ. ευρώ το μήνα ή στα 472 εκατ. ευρώ ετησίως.

Από τα μηνιαία έσοδα, τα 30,2 εκατ. ευρώ προέρχονται από κρατήσεις ΕΑΣ στις κύριες συντάξεις γήρατος, θανάτου και αναπηρίας και τα 9 εκατ. ευρώ από κρατήσεις στις επικουρικές συντάξεις των ίδιων κατηγοριών.

Σε ετήσια βάση, δηλαδή, οι συνταξιούχοι έχουν κρατήσεις 363,4 εκατ. ευρώ από τις κύριες συντάξεις και 108 εκατ. ευρώ από τις επικουρικές.

ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ

Οι συνταξιούχοι που σήμερα έχουν μηδενικές αυξήσεις ή ακόμη και μειώσεις λόγω της ΕΑΣ θα βγουν 100% κερδισμένοι από τις αλλαγές και θα αποκατασταθεί μια αδικία εις βάρος τους, καθώς η κράτηση θα έχει αναλογικότητα, ενώ σήμερα είναι οριζόντια σε όλη τη σύνταξη.

ΧΑΜΕΝΟΙ

Με τη μείωση των κρατήσεων ΕΑΣ το ποσό σύνταξης που θα μένει για τις κρατήσεις ασθένειας και το φόρο θα είναι μεγαλύτερο, οπότε και οι αντίστοιχες επιβαρύνσεις θα αυξηθούν. Οι αυξήσεις θα είναι της τάξης των 2 ως 5 ευρώ στην κράτηση ασθένειας για την πλειονότητα των συνταξιούχων και λιγότερο έως καθόλου στο φόρο.

Οι αυξήσεις για συντάξεις από 1.430 ευρώ ως 3.730 ευρώ

Στους ενδεικτικούς πίνακες που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» φαίνονται οι αυξήσεις που θα έχουν οι συνταξιούχοι στην περίπτωση που εφαρμοστούν 4 κλίμακες κρατήσεων για την ΕΑΣ.

Σύμφωνα με τους πίνακες, για ποσά συντάξεων από 1.430 ευρώ ως 3.730 ευρώ οι αυξήσεις διαμορφώνονται ως εξής:

• Συνταξιούχος που λαμβάνει 1.430 ευρώ κύρια σύνταξη μικτά έχει σήμερα κράτηση 43 ευρώ από την ΕΑΣ, ενώ με τη νέα κλίμακα η κράτηση πέφτει στα 4 ευρώ και θα έχει αύξηση σύνταξης κατά 39 ευρώ.
• Συνταξιούχος που λαμβάνει 1.480 ευρώ κύρια σύνταξη έχει σήμερα κράτηση 44 ευρώ, ενώ με τη νέα κλίμακα η κράτηση πέφτει στα 10 ευρώ και θα έχει αύξηση σύνταξης κατά 34 ευρώ.
• Συνταξιούχος που λαμβάνει 1.630 ευρώ κύρια σύνταξη έχει σήμερα κράτηση 49 ευρώ, ενώ με τη νέα κλίμακα η κράτηση πέφτει στα 28 ευρώ και θα έχει αύξηση σύνταξης κατά 21 ευρώ.
• Συνταξιούχος που λαμβάνει 1.730 ευρώ κύρια σύνταξη έχει σήμερα κράτηση 104 ευρώ, ενώ με τη νέα κλίμακα η κράτηση πέφτει στα 40 ευρώ και θα έχει αύξηση σύνταξης κατά 64 ευρώ.
• Συνταξιούχος που λαμβάνει 2.030 ευρώ κύρια σύνταξη έχει σήμερα κράτηση ΕΑΣ 142 ευρώ, ενώ με τη νέα κλίμακα θα έχει κράτηση 94 ευρώ με αύξηση σύνταξης κατά 48 ευρώ.
• Συνταξιούχος που λαμβάνει 2.980 ευρώ κύρια σύνταξη έχει σήμερα κράτηση ΕΑΣ 358 ευρώ, ενώ με τη νέα κλίμακα θα έχει κράτηση 311 ευρώ με αύξηση σύνταξης κατά 47 ευρώ.