Εκλογές 2023: Τι προβλέπει η απλή αναλογική και τι η ενισχυμένη για το σχηματισμό κυβέρνησης

Στην τελική ευθεία για τις εκλογές της 21ης Μαΐου, οι οποίες θα γίνουν με απλή αναλογική. Αν δεν προκύψει κυβέρνηση, οι επόμενες εκλογές θα γίνουν με τον νέο εκλογικό νόμο και ενισχυμένη αναλογική.

Η απλή αναλογική ψηφίστηκε με τον εκλογικό νόμο του 2016, από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Η τελευταία φορά που ψηφίσαμε με απλή αναλογική ήταν στις εκλογές του 1989.

Σύμφωνα με τον εκλογικό νόμο του 2016, στα κόμματα που θα περάσουν τον πήχη του 3% θα κατανεμηθούν αναλογικά 285 έδρες με βάση το ποσοστό που αναλογεί στις ψήφους τους. Άλλες 12 έδρες προέρχονται από τα ψηφοδέλτια Επικρατείας και οι υπόλοιπες τρεις έδρες θα αναδειχθούν για πρώτη φορά από τους Έλληνες του εξωτερικού.

Ο εκλογικός νόμος ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ για την απλή αναλογική προέβλεπε και την κατάργηση του «μπόνους» των 50 εδρών για το πρώτο κόμμα.

Με το σύστημα της απλής αναλογικής, για να υπάρξει πλειοψηφία 151 εδρών απαιτείται ποσοστό κοντά στο 50% για τον σχηματισμό κυβέρνησης, ανάλογα με τη μη αντιπροσωπευόμενη ψήφο (ανάλογα το ποσοστό των κομμάτων που έμειναν εκτός Βουλής).

Κύριο χαρακτηριστικό του νόμου 2016 της απλής αναλογικής, είναι ότι σχεδόν απαγορεύει τις μονοκομματικές πλειοψηφίες.

Εάν δεν συγκροτηθεί κυβέρνηση και οδηγηθούμε σε δεύτερες εκλογές, στις 2 Ιουλίου, θα ψηφίσουμε με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής που ψηφίστηκε από τη Βουλή το 2020. Σε αυτή την περίπτωση το πρώτο κόμμα, εφόσον λάβει ποσοστό άνω του 25%, παίρνει μπόνους 20 έδρες

Από το 25% πάνω, για κάθε 0,5% το πρώτο κόμμα θα παίρνει επιπλέον μπόνους μία έδρα, ενώ το μάξιμουμ των 50 εδρών θα το λαμβάνει εάν το ποσοστό του είναι στο 40%.

Αυτά ισχύουν και σε περίπτωση συνασπισμού κομμάτων, εφόσον ο μέσος όρος της δύναμης των κομμάτων που τον απαρτίζουν είναι μεγαλύτερος από την δύναμη του αυτοτελούς κόμματος, που συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό εγκύρων ψηφοδελτίων.

Έτσι, ένα κόμμα που θα κινείται κοντά στο 37% θα μπορεί να έχει αυτοδυναμία, σε συνάρτηση και με άλλους παράγοντες, όπως ο αριθμός των κομμάτων που θα μπουν στη Βουλή.