Μ. Χατζηγιαννάκης: «Άμεση η ανάγκη ανασχεδιασμού του ‘Εξοικονομώ – Αυτονομώ’»

Από την Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου που πραγματοποιήθηκε η έναρξη του Προγράμματος ‘Εξοικονομώ – Αυτονομώ’, παρακολουθούμε έκπληκτοι να καταρρίπτεται το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, πάντα όσον αφορά την ταχύτητα εξάντλησης των πόρων και διακοπής της διαδικασίας. Μέχρι σήμερα, η Κρήτη κερδίζει το βραβείο της ‘πιο γρήγορης Περιφέρειας’, με την πλατφόρμα να ‘κλείνει’ μόλις σε 14 λεπτά της ώρας και με το συνολικό προϋπολογισμό να εξανεμίζεται εν ριπή οφθαλμού.

Κι ενώ πυκνώνουν οι αντιδράσεις, τόσο από τον τεχνικό κόσμο που για μια ακόμα φορά απαξιώνεται η δουλειά του, όσο και από τους πολίτες που μπορεί να συγκέντρωσαν τα δικαιολογητικά και κατέβαλαν και αμοιβή συμβούλου/μηχανικού για την έκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης, αλλά τελικά έμειναν εκτός των ωφελουμένων, το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας επιμένει να πανηγυρίζει.

Μάλιστα, ο Υπουργός χαρακτήρισε ως «απόλυτα επιτυχημένη» την έναρξη του Προγράμματος, δηλώνοντας παράλληλα ότι «ικανοποιήθηκε το 50% αυτών που δήλωσαν ενδιαφέρον», ενώ είναι εμφανές ότι στην πραγματικότητα ικανοποιήθηκε το 50% αυτών που κατάφεραν να ολοκληρώσουν την πληκτρολόγηση, χωρίς να ξέρουμε πόσοι έμειναν χωρίς να ολοκληρώσουν την εισαγωγή στοιχείων στο Πρόγραμμα.

Προέκυψαν επιπλέον αρκετά τεχνικά προβλήματα, λόγω της ταυτόχρονης χρήσης της πλατφόρμας από χιλιάδες ενδιαφερομένους, όπως επίσης και κάποια απρόβλεπτα γεγονότα (πχ η διακοπή ρεύματος στο Ναύπλιο, με αποτέλεσμα να μην κατατεθεί τελικά καμιά αίτηση). Κυρίως όμως αναδείχθηκαν λάθη στα εισοδηματικά και ενεργειακά κριτήρια, όπως επίσης τα περιβαλλοντικά και ποιοτικά ελλείμματα που είχε η προκήρυξη, τα οποία κρίνουν επιτακτικό τον ανασχεδιασμό του Προγράμματος.

Η Κυβέρνηση είχε όλο το χρόνο στη διάθεσή της και τη συσσωρευμένη εμπειρία από τα προηγούμενα Προγράμματα για να σχεδιάσει σωστά το νέο ‘Εξοικονομώ – Αυτονομώ’ και να φέρει, έστω και αργοπορημένα, ένα Πρόγραμμα δίκαιο, με ισότιμη αντιμετώπιση των πολιτών, το οποίο θα ωφελεί κατά προτεραιότητα τα χαμηλά εισοδήματα και θα συμβάλει ουσιαστικά στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας. Ειδικά τώρα που για πρώτη φορά υπάρχει τόσο μεγάλο απόθεμα χρηματοδότησης, αφού με τους πιο συντηρητικούς υπολογισμούς το Υπουργείο έχει στη διάθεσή του για τις κατοικίες 4-5 δισ. ευρώ, από το Ταμείο Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δαπάνες για το Ταμείο Ανάκαμψης είναι επιλέξιμες από το Φλεβάρη του 2020, δηλαδή ήδη θα μπορούσαν να χρεώνονται δαπάνες στο Ταμείο Ανάκαμψης!

Όσον αφορά στη λογική first-in first serve που εφαρμόστηκε στον προηγούμενο κύκλο του Προγράμματος από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, κατάφερε να κάνει το Πρόγραμμα αδιάβλητο, σε σύγκριση με τον 1ο κύκλο, για τον οποίο υπήρξε σωρεία καταγγελιών ότι προκρίνονταν όσοι ήταν φίλοι με τις τράπεζες ή με τους συμβούλους που είχαν οι τράπεζες προσλάβει για την εξέταση των φακέλων, η δε ένταξη από το ΥΠΕΝ γινόταν με τη σειρά που τα έστελναν οι Τράπεζες. Σήμερα όμως, με βάση τους πόρους και την εμπειρία του Εξοικονομώ ΙΙ, έπρεπε αυτό να γίνει καλύτερο κι όχι χειρότερο.

Οι σημαντικοί πόροι που διατίθενται για το Πρόγραμμα επιτρέπουν μια διαφορετική προσέγγιση όπως π.χ. τη δημιουργία ενός προγράμματος ανοικτού, με ενισχυόμενο προϋπολογισμό, στο οποίο οι πολίτες θα μπορούν να υποβάλουν τις αιτήσεις τους, λαμβάνοντας υπόψη και τις δικές τους δυνατότητες. Ή ακόμα η πλατφόρμα να παραμένει ανοιχτή για προκαθορισμένο και γνωστό χρονικό διάστημα και από την ίδια «δεξαμενή» αιτήσεων να εντάσσονται σε επόμενο χρόνο οι επιλαχόντες.

Στο πλαίσιο αυτό, για την απευθείας αξιολόγηση θα πρέπει να υπάρχουν διάφοροι συντελεστές βαρύτητας, όπως πχ η μεγαλύτερη ενεργειακή εξοικονόμηση, τα εισοδηματικά κριτήρια, η οικονομικότερη πρόταση παρέμβασης κ.α.

Αντί αυτού, το Υπουργείο ανακοινώνει άλλο ένα δισ. ευρώ για του χρόνου και μετά πιθανά άλλο ένα δισ. για το 2022 κτλ. Αυτό όμως δεν έχει καμία λογική, ειδικά τη στιγμή που υπάρχει μεγάλη ανάγκη για εμπροσθοβαρή απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ, όπου το ‘Εξοικονομώ – Αυτονομώ’ συμβάλλει σε όλους τους στρατηγικούς στόχους! Επίσης το ΥΠΕΝ δεν αναφέρει τίποτα για διόρθωση λαθών που έκανε σε αυτή την πρόσκληση, όπως το ύψος προϋπολογισμού ανά έργο, τα εισοδηματικά κριτήρια, την ενεργειακή απόδοση κλπ.

Το επιχείρημα ότι το α’ εξάμηνο του 2021 θα προκηρυχθεί νέο ‘Εξοικονομώ – Αυτονομώ’ για όσους δεν κατάφεραν να ενταχθούν στο Πρόγραμμα, στην ουσία δε λύνει το πρόβλημα του ελλιπούς σχεδιασμού, αφού οι ενδιαφερόμενοι, των οποίων οι αιτήσεις απορρίφθηκαν, θα ξαναπροσπαθήσουν μεν, αλλά με τις ίδιες – πενιχρές – πιθανότητες επιτυχίας.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι από όλες τις περιοχές που ήδη εντάχθηκαν στο πρόγραμμα, καταφτάνουν καταγγελίες για διαμόρφωση ολιγοπωλιακών συνθηκών από τοπικά μεγαλογραφεία που μισθώνουν χρήστες του συστήματος ανά την Ελλάδα, με στόχο την εισαγωγή όσο το δυνατόν περισσότερων αιτήσεων μέσα στο ασφυκτικό χρονικό πλαίσιο του συστήματος, πράγμα εύκολο να ελεγχθεί αν αναζητηθούν οι IP από τις οποίες έγιναν οι αιτήσεις για κάθε περιοχή. Εξ άλλου, το γεγονός επιβεβαιώνεται και από σχετικές διαφημιστικές καταχωρήσεις μεγάλων εταιριών – ομίλων (π.χ. Praktiker κ.α.). Εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι τα μικρά τεχνικά γραφεία καλούνται να δουλέψουν για να αμειφθούν με πιθανότητες joker.

Με βάση τα παραπάνω, ερωτάται ο κ. Υπουργός:

1. Είναι στις προθέσεις της Κυβέρνησης ο ανασχεδιασμός και η βελτίωση του Προγράμματος, έπειτα και από τις αντιδράσεις του τεχνικού κόσμου και των πολιτών;

2. Έχει ελέγξει το Υπουργείο τις καταγγελίες για προνομιακή επιτυχή ένταξη προτάσεων στο πρόγραμμα συγκεκριμένων συμβούλων ή πολλαπλών επιτυχών εντάξεων από μία ηλεκτρονική διεύθυνση (IP); Πόσες εγκεκριμένες αιτήσεις αντιστοιχούν ανά σύμβουλο και ανά IP σε κάθε Περιφέρεια;

3. Είναι στις προθέσεις του Υπουργείου η αντιμετώπιση των ολιγοπωλιακών φαινομένων που παρατηρήθηκαν;

Οι ερωτώντες Βουλευτές

Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Φάμελλος Σωκράτης
Αβραμάκης Ελευθέριος
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Βαρδάκης Σωκράτης
Βέττα Καλλιόπη
Γκιόλας Ιωάννης
Δραγασάκης Ιωάννης
Δρίτσας Θεόδωρος
Ζαχαριάδης Κωνσταντίνος
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Καλαματιανός Διονύσιος
Καρασαρλίδου Ευφροσύνη (Φρόσω)
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χαράλαμπος
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Μωραΐτης Θάνος
Νοτοπούλου Αικατερίνη
Παπαδόπουλος Αθανάσιος (Σάκης)
Παπανάτσιου Αικατερίνη
Παππάς Νικόλαος
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Ραγκούσης Ιωάννης
Σαντορινιός Νεκτάριος
Σκουρολιάκος Παναγιώτης (Πάνος)
Σκουφά Ελισσάβετ (Μπέττυ)
Τελιγιορίδου Ολυμπία
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος
Χαρίτου Δημήτριος (Τάκης)
Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης (Μίλτος)
Χρηστίδου Ραλλία