Σοφία Νικολάου: Έρχεται «Point System» για τους φυλακισμένους και πλήρης διαχωρισμός των φυλακών

Συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης παραχώρησε η Γενική Γραμματέας αντεγκληματικής πολιτικής κυρία Σοφία Νικολάου στο lawandorder και αποκαλύπτει πως προωθείται Point System για τους κρατουμένους και με ευεργετήματα που θα απολαμβάνουν.

Παράλληλα ξεκαθαρίζει πως «δεν θα επιλέγει ο Κουφοντίνας την φυλακή που θα εκτίσει την ποινή του» και τονίζει πως το καθεστώς “ημιελευθερίας” που απολάμβανε, ήταν μια νίκη της ακραίας συνιστώσας του ΣΥΡΙΖΑ”.

Για μια ακόμη φορά ανακύπτει θέμα με τον Δημήτρη Κουφοντίνα και την μεταγωγή του στις φυλακές Δομοκού. «Αλληλέγγυοι» και υποστηρικτές του ζητούν την μεταγωγή του στον Κορυδαλλό και μια μεγάλη μερίδα πολιτών αναρωτιέται, μέχρι πότε θα εκβιάζεται με απειλές και επιθέσεις η πολιτεία για έναν κατά συρροή δολοφόνο;

Ακριβώς αυτό αναρωτιέμαι κι εγώ. Μέχρι πότε το κράτος δικαίου θα εκβιάζεται από εκείνους που το πολέμησαν με μίσος; Και μέχρι πότε οι εχθροί της Δημοκρατίας θα επικαλούνται τη Δικαιοσύνη, το Σύνταγμα και τους νόμους, ενώ είναι εκείνοι που σε κάθε ευκαιρία τα λοιδορούν; Θέλω να είναι ξεκάθαρο: Εδώ δεν πρόκειται ούτε για νέα δίκη του Κουφοντίνα, ούτε για εκδίκηση. Δικάστηκε και καταδικάστηκε αμετάκλητα σε 11 φορές ισόβια. Δικάστηκε και καταδικάστηκε στη συνείδηση της συντριπτικής πλειοψηφίας του ελληνικού λαού. Αυτό που συμβαίνει τώρα είναι μια προσπάθεια του Κουφοντίνα και των υποστηρικτών του να εκβιάσουν την Πολιτεία, δείχνοντας ότι μπορούν να επιλέγουν τη φυλακή που τους αρέσει, για να εκτίσει κάποιος κρατούμενος την ποινή του. Ο ελληνικός λαός πρέπει να το γνωρίζει: Οι φυλακές Κορυδαλλού δεν είναι φυλακές καταδίκων. Είναι φυλακές υποδίκων, όπως θα είναι και το Δικαστικό Σωφρονιστικό Συγκρότημα Ασπροπύργου που θα αντικαταστήσει τον Κορυδαλλό. Λοιπόν, ο Κουφοντίνας δεν έχει θέση εκεί. Αντίθετα, έχει θέση σε φυλακές υψίστης ασφαλείας, για καταδικασμένους για βαριά αδικήματα, όπως εκείνα που διέπραξε εκείνος. Όσο για τη θητεία του στο ημιελεύθερο καθεστώς των αγροτικών φυλακών της Κασσαβέτειας; Ήταν μια ακόμη «νίκη» της ακραίας συνιστώσας του ΣΥΡΙΖΑ, που δυστυχώς καθορίζει πολλές από τις επιλογές αυτού του κόμματος, το οποίο θέλησε να δώσει προνόμια σε έναν κατά συρροή δολοφόνο.

Με αφορμή και την περίπτωση Κουφοντίνα, δέχεστε για μια ακόμη φορά απειλές, πρόσφατα μάλιστα είχατε «επίσκεψη» αναρχικών, μεταξύ αυτών και γιος βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, σας ανησυχούν αυτά τα φαινόμενα;

Δεν είναι η πρώτη φορά που γίνομαι στόχος «μπαχαλάκηδων», οι οποίοι απειλούν τη ζωή μου, ακόμα και έξω από το ίδιο μου το σπίτι. Είναι προφανής ο λόγος που το κάνουν. Είναι η πρώτη φορά που το μαχαίρι στις φυλακές έφτασε στο κόκαλο. Είναι η πρώτη φορά που «νοικοκυρεύονται» τα Καταστήματα Κράτησης. Καταστήματα, που είχαν μετατραπεί σε παραμάγαζα των αναρχικών, των τρομοκρατών και των «αλληλέγγυων» φίλων τους. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας οφείλει στους πολίτες που την εμπιστεύτηκαν να προχωρήσει, παρά τις απειλές και τους εκβιασμούς. Το κράτος δικαίου δεν μπορεί να επιτρέπει στους εχθρούς της Δημοκρατίας να δρουν ανενόχλητοι και ατιμώρητοι. Οι άνανδρες πράξεις τους δεν μας ανησυχούν. Αντιθέτως, μας πεισμώνουν και μας πείθουν ότι κάτι κάνουμε πολύ καλά. Από την πρώτη ημέρα ανάληψης των καθηκόντων σας, έχετε δώσει το στίγμα και τις προθέσεις σας σχετικά με τις αλλαγές που θέλετε να περάσετε στο σωφρονιστικό σύστημα. Εκτιμάτε ότι χρειάζεται αρκετή δουλειά ακόμη για να αλλάξουν παγιωμένες τακτικές εντός των φυλακών, όπως οι μαφίες, οι διακινητές ναρκωτικών; Δυστυχώς, από την πρώτη μέρα, έπρεπε να ξεκινήσουμε από τα αυτονόητα. Παραλάβαμε φυλακές στην κυριολεξία «ξέφραγο αμπέλι». Με συμμορίες να κάνουν κουμάντο, με συνεχή σοβαρά επεισόδια, με κελιά – σουίτες, με πρωτοφανή διακίνηση ναρκωτικών, όπλων κ.λπ. Αλλά και με εργαζόμενους στα Καταστήματα Κράτησης καταρρακωμένους, φοβισμένους, χωρίς αυτοπεποίθηση. Το προσωπικό δεν είχε τον έλεγχο στις περισσότερες φυλακές. Τα παράνομα αντικείμενα, το αλκοόλ, ο τζόγος, τα πάρτι την νύχτα, ήταν κοινό μυστικό. Αυτά τελειώνουν. Με πολύ μεγάλη προσπάθεια και πολλούς κινδύνους, τόσο για εμένα, όσο και για όσους βοήθησαν σε αυτή την προσπάθεια, αλλά τελειώνουν. Αυτό που κάναμε ήταν να δείξουμε ότι στις φυλακές κουμάντο κάνει το κράτος και όχι οι παράνομοι. Ασφαλώς και πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη. Όμως, τουλάχιστον εμείς, δείχνουμε ότι δεν ανεχόμαστε στις φυλακές τα παραμάγαζα κανενός. Μέσα κι έξω από αυτές.

Μια άλλη παράμετρος είναι αυτή των ανθρώπων που έχουν ανέσεις εντός φυλακών, που πολλοί θα ζήλευαν. Πως καταφέρνουν αυτοί οι άνθρωποι να περνάνε καλά εντός φυλακών και αλήθεια, δεν τους βλέπουν οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι, δεν τα γνώριζαν τόσα χρόνια οι διευθυντές των φυλακών;Μήπως θα πρέπει να αυστηροποιηθούν οι ποινές για όσους συλλαμβάνονται ή ακόμη να απολύονται χωρίς ΕΔΕ;

Είναι ασφαλώς ένα από τα μείζονα προβλήματα στα Καταστήματα Κράτησης. Όμως, έχουμε κάνει πολλές ενέργειες, προκειμένου να σπάσουμε το απόστημα. Όταν αναλάβαμε, βρεθήκαμε μπροστά σε σωφρονιστικά καταστήματα δύο «ταχυτήτων», με εντυπωσιακές ανισότητες και με κρατούμενους που άλλοι ζούσαν σε κατάσταση πολυτέλειας και ανέσεων και άλλοι σε πλήρη ανέχεια. Σε αυτό ασφαλώς κι έχουν τεράστιο μερίδιο ευθύνης οι λίγοι επίορκοι εργαζόμενοι, που δεν έχουν καμιά θέση στο σωφρονιστικό μας σύστημα. Αυτοί οι εργαζόμενοι απομακρύνονται αμέσως μόλις αντιληφθούμε ότι παρανομούν. Θα συνεχίσουμε να ελέγχουμε τα πάντα, να τιμωρούμε τους επίορκους και να πολεμάμε την ανομία εντός των Καταστημάτων Κράτησης. Με μοναδικό στόχο να μην υπάρχει ούτε ένας εντός κι εκτός των φυλακών, που θα τις θεωρεί τσιφλίκι του. Οι κρατούμενοι υποστηρίζουν πως μόνο με την εμπλοκή εργαζομένων στις φυλακές περνάνε κινητά τηλέφωνα, ναρκωτικά και όλα όσα κατά καιρούς βλέπουμε να εντοπίζονται στις φυλακές. Να είστε σίγουρος ότι θα είμαστε όσο πιο αυστηροί μπορούμε απέναντι σε εκείνους τους λίγους επίορκους εργαζόμενους. Από την άλλη διενεργούμε καθημερινούς ελέγχους. Θα σας αναφέρω μόνο τα εξής: Πριν από την έξαρση της πανδημίας κάναμε περίπου 30 ελέγχους την ημέρα στα Καταστήματα Κράτησης, δηλαδή πάνω από 1.000 ελέγχους τον μήνα. Η μείωση της παραβατικότητας εντός των φυλακών είναι μεγάλη, ακριβώς γιατί συνεχίζουμε τους ελέγχους, στοχευμένα, με σεβασμό στο Σύνταγμα, στην ευρύτερη σωφρονιστική νομοθεσία και στα ανθρώπινα δικαιώματα. Όμως, θα ήθελα να σας αποκαλύψω και ένα ευρύτερο σχέδιο αντιμετώπισης των κρατουμένων. Κατά τη γνώμη μου μια μεγάλη τομή που προωθούμε στη σωφρονιστική πολιτική της χώρας. Έχει να κάνει με την αλλαγή της ανθρωπογεωγραφίας των φυλακών και τον διαχωρισμό των κρατουμένων με κριτήρια, όπως το είδος του αδικήματος, το ύψος της ποινής, η προσωπικότητα του δράστη, η συμπεριφορά του κατά τη διάρκεια έκτισης της ποινής του. Δημιουργούμε ουσιαστικά ένα «Point System» για τους κρατούμενους οι οποίοι θα παίρνουν μόρια και ανάλογα με τη «βαθμολογία» τους θα απολαμβάνουν ευεργετήματα του νόμου (π.χ. μεταγωγή σε αγροτικές φυλακές, άδειες, κοινωνική εργασία) ή θα έχουν ευνοϊκότερη μεταχείριση ακόμη και για την αποφυλάκισή τους. Προχωρούμε στoν πλήρη διαχωρισμό των φυλακών: Ο Κορυδαλλός θα μετατραπεί σε φυλακές υποδίκων, το Κατάστημα Κράτησης στη Χαλκίδα θα λειτουργήσει ως Οικονομική Φυλακή, δηλαδή θα φιλοξενεί κρατούμενους για οικονομικά εγκλήματα. Το Κ.Κ. Δομοκού θα μετατραπεί σε πειθαρχική φυλακή στην οποία θα κρατούνται καταδικασμένοι για εγκλήματα τρομοκρατίας ή για ειδεχθή εγκλήματα. Επίσης, στα Κ.Κ. σε Γρεβενά και Τρίπολη θα φιλοξενούνται καταδικασμένοι μόνο για σεξουαλικά εγκλήματα ή εγκλήματα κατά της γενετήσιας αξιοπρέπειας. Ήδη έχει ξεκινήσει ο διαχωρισμός των κρατουμένων έχοντας κάνει συνολικά 3.500 μεταγωγές, με περισσότερες από 1.000 να έχουν γίνει από τον Κορυδαλλό. Ο διαχωρισμός έχει ορατά αποτελέσματα, τα επεισόδια έχουν μειωθεί σημαντικά, παρά τον εγκλεισμό των κρατουμένων λόγω της πανδημίας.

Σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία η συνολική χωρητικότητα των Φυλακών μας είναι 10.175 θέσεις κράτησης, ενώ αυτή τη στιγμή κρατούνται πάνω από 11.360 κρατούμενοι, δηλαδή παρουσιάζεται μέση υπερπλήρωση άνω του 115%, ενώ σε πολλά καταστήματα κράτησης παρουσιάζεται υπερπλήρωση άνω 150% και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα και άνω του 200%. Πολλές οργανώσεις, συλλογικότητες, πολιτικά κόμματα και συνδικαλιστικοί φορείς έχουν καυτηριάσει αυτήν την υπερπλήρωση, ενώ παλαιότερα η χώρα μας έχει καταδικαστεί από τα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια για απάνθρωπες συνθήκες κράτησης και λόγω αυτής της υπερπλήρωσης. Δεδομένου ότι έχει δημόσια πλέον εκφραστεί η θέση του Υπουργείου περί της μη λήψης μέτρων αποσυμφόρησης, πώς ακριβώς σχεδιάζεται να αντιμετωπιστεί η αποσυμφόρηση και ο συνωστισμός των καταστημάτων κράτησης και σε τι βάθος χρόνου; Υπάρχει χρονοδιάγραμμα ή κάποιο στρατηγικό πλάνο για τη μείωση αυτού του υπερπληθυσμού;

Η αποσυμφόρηση των φυλακών δεν μπορεί να γίνεται με ημίμετρα, πρόχειρους νόμους και προκλητικές – φωτογραφικές διατάξεις, που αποφυλακίζουν ακόμη και εγκληματίες του κοινού ποινικού δικαίου. Ο νόμος Παρασκευόπουλου του ΣΥΡΙΖΑ ήταν όλα τα παραπάνω. Η ιδεοληπτική, εμμονική αντιμετώπιση της Δικαιοσύνης από τους δήθεν δικαιωματιστές, οδήγησε σε άφεση αμαρτιών, ακόμη και παιδεραστών και δολοφόνων. Για εμάς, η αποσυμφόρηση των φυλακών πρέπει να γίνει υπό το πρίσμα ενός ολοκληρωμένου σχεδίου, με άξονες τη βελτίωση και την ενίσχυση των υποδομών, αλλά και με την αναθεώρηση του τρόπου που αντιμετωπίζουμε τον σωφρονισμό όσων βαρύνονται με πολύ ελαφρές καταδίκες. Στον πρώτο άξονα, προχωρήσαμε στη νομιμοποίηση 26 αυθαίρετων κτιρίων φυλακών, έτσι ώστε να μπορούμε να παρεμβαίνουμε και να υλοποιούμε τον εκσυγχρονισμό των υποδομών. Ταυτόχρονα, προχωρούμε με ταχύτατες διαδικασίες στη δημιουργία 5 νέων φυλακών. Το Δικαστικό Σωφρονιστικό Συγκρότημα Ασπροπύργου εκτιμούμε ότι θα δοθεί σε λειτουργία το 2022. Επίσης, σχεδιάζουμε την κατασκευή νέων Καταστημάτων Κράτησης σε Χαλκίδα, Ιωάννινα, Κρήτη, ενώ σύντομα θα λειτουργήσει και το Κατάστημα στη Δράμα. Βασικό εργαλείο της πολιτικής αποσυμφόρησης είναι ο δεύτερος άξονας, που περιλαμβάνει τη θεσμοθέτηση της κοινωνικής εργασίας, ώστε αρκετοί κρατούμενοι με μικρές καταδίκες, να μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους υπέρ του κοινωνικού συνόλου, εκτίοντας την ποινή τους μακριά από κελιά και κυρίως αποφεύγοντας τον κοινωνικό στιγματισμό και την αποσύνδεσή τους από την οικογένειά τους. Εκτιμούμε ότι περί τους 1.500 κρατούμενους θα έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν στην κοινωνική εργασία η οποία μπορεί να γίνει σε συνεργασία με τους δήμους ανά την Ελλάδα, αλλά και σε διάφορες κοινωνικές δομές. Σκοπεύουμε να υπογράψουμε μνημόνια συνεργασίας ώστε κρατούμενοι να εργάζονται π.χ. στην καθαριότητα αλλά και σε γηροκομεία, δομές φιλοξενίας ευπαθών ομάδων κ.λπ. Όλα τα νέα μέτρα που στοχεύουν στην αποσυμφόρηση των φυλακών αλλά και στον γενικότερο εκσυγχρονισμό των Καταστημάτων Κράτησης θα συμπεριληφθούν με νόμο στο νέο σωφρονιστικό κώδικα που ετοιμάζουμε, εντός του 2021.

Πρόσφατα 5 άτομα επιχείρησαν να αποδράσουν από τις φυλακές Αυλώνα. Στο εξωτερικό και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχει δοθεί ιδιαίτερο βάρος στην τεχνολογική θωράκιση των σωφρονιστικών καταστημάτων με σύγχρονα τεχνολογικά μέσα αποτροπής της απόδρασης, jammers που απενεργοποιούν τα κινητά τηλέφωνα, antidrone συστήματα κτλ. Υπάρχει προγραμματισμός από το Υπουργείο για την τεχνολογική θωράκιση των Φυλακών;

Στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού των Καταστημάτων Κράτησης, προχωρούμε στην προμήθεια των πλέον σύγχρονων τεχνολογικών μέσων, προκειμένου να αποτρέπουμε αποδράσεις, ή άλλα αδικήματα, εντός των φυλακών. Η Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής έχει στη διάθεσή της αναλυτική κατάσταση με τις ανάγκες στα σωφρονιστικά καταστήματα για τοποθέτηση συστημάτων «anti-drone», jammer (παρεμβολέα συχνοτήτων),σαρωτές ανίχνευσης αντικειμένων (X-RAY), ώστε να καθίσταται ανέφικτη η επικοινωνία μέσω κινητών τηλεφώνων, αλλά και η εισαγωγή ναρκωτικών και παράνομων αντικειμένων. Εντός του 2021 εκτιμούμε ότι θα έχει ολοκληρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία των συγκεκριμένων συστημάτων, προκειμένου στη συνέχεια να τοποθετηθούν στις φυλακές.

Σε τι φάση βρίσκονται οι εργασίες για την κατασκευή των φυλακών Ασπροπύργου;

Ο σχεδιασμός για την κατασκευή του Δικαστικού Σωφρονιστικού Συγκροτήματος Ασπροπύργου, βρίσκεται έξι μήνες μπροστά. Οι εργασίες κατεδάφισης των παλαιών κτιρίων στη νατοϊκή βάση έχουν ολοκληρωθεί και ο χώρος έχει διαμορφωθεί καταλλήλως. Το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα προχωράμε στην διαδικασία επιλογής του αναδόχου, για ένα έργο που θα κατασκευαστεί με Σύμπραξη Ιδιωτικού και Δημοσίου Τομέα. Εφόσον δεν υπάρχουν έκτακτες καταστάσεις, εκτιμώ ότι μέσα στο 2022 θα είμαστε σε θέση να παραδώσουμε σε λειτουργία το Συγκρότημα. Ένα έργο εμβληματικό και ουσιώδες για το σωφρονιστικό σύστημα της χώρας. Υπενθυμίζω ότι οι νέες φυλακές θα διαμορφωθούν σε έναν οικοπεδικό χώρο 180 στρεμμάτων, εκ των οποίων τα 90 θα είναι ωφέλιμος χώρος των εγκαταστάσεων. Θα κτιστούν δύο κτίρια. Πρόκειται να δημιουργηθούν κελιά κρατουμένων, συνολικής χωρητικότητας 2.000 ατόμων σε 12 πτέρυγες. Στις νέες φυλακές, αναμένεται να «φιλοξενούνται» υπόδικοι και, μετά την εκδίκαση των υποθέσεών τους, θα παίρνουν τον δρόμο για άλλα σωφρονιστικά καταστήματα. Επιπλέον, θα υπάρχουν δικαστικές αίθουσες, σε ξεχωριστό χώρο εκτός του Συγκροτήματος, για την κατ’ εξαίρεση εκδίκασης υποθέσεων που απαιτούν ύψιστο βαθμό ασφάλειας, ενώ στον ίδιο χώρο θα εδρεύει επίσης και το Τμήμα Μεταγωγών. Θα διαθέτει σχολικά συγκροτήματα και πτέρυγα «ευάλωτων ομάδων». Θα έχει προαύλια πτερύγων έκτασης 1.000 τ.μ. με χώρους πρασίνου, μικρή υπαίθρια αθλητική εγκατάσταση (γήπεδο μπάσκετ) και ανοιχτό χώρο συνάθροισης, ημιπτέρυγα για ΑμεΑ, κλινικές (Γενικής Νοσηλείας και Ψυχιατρική), εξωτερικά ιατρεία, χώρους θεραπευτικών προγραμμάτων (ΟΚΑΝΑ, ΚΕΘΕΑ, 18 ΑΝΩ).

Όταν και όποτε ολοκληρωθεί η πορεία σας στο συγκεκριμένο πόστο, πως θα θέλατε να σας θυμούνται όλοι οι άνθρωποι με τους οποίους συνεργαστήκατε;

Θα ήθελα να με θυμούνται ως μια Γενική Γραμματέα που «κοινωνικοποίησε» τις φυλακές. Που «άνοιξε» δηλαδή τα Καταστήματα Κράτησης στην κοινωνία, που έσπασε τα ταμπού και τις προκαταλήψεις περί φυλακών – κολαστηρίων. Βασικός στόχος είναι να φέρουμε πιο κοντά τους κρατούμενους με το κοινωνικό σύνολο, σκεπτόμενοι ότι μέσα στις φυλακές μπορεί να είναι ένας δικός μας άνθρωπος, ο αδερφός, ο πατέρας, το παιδί μας ή ο σύζυγός μας που πρέπει να έχει μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή και που δεν πρέπει να του γυρίζουμε την πλάτη μας. Αλλά και που πρέπει να εκτίσει την ποινή του σε ανθρώπινες συνθήκες. Σε σύγχρονα κτίρια, με πλήρη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, με πρόνοια για τα ΑμΕΑ, με αξιοπρεπή εκπαιδευτικά προγράμματα και στοχευμένες δράσεις για την ομαλή ένταξή τους στην κοινωνία. Παρά την επικινδυνότητα της θέσης αυτής, παρά τις απειλές και τον πόλεμο που δεχόμαστε, θα συνεχίσω με την ίδια δυναμική να υλοποιώ το σχέδιο πλήρους αναμόρφωσης των σωφρονιστικών καταστημάτων της χώρας.