Ζεμπίλης: Απούσα η Εύβοια από το πρόγραμμα αρδευτικών έργων «Ύδωρ 2.0»

Με αφορμή την πρόσφατη ανακοίνωση της ηγεσίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων για την ένταξη 21 αρδευτικών έργων στο Πρόγραμμα «Ύδωρ 2.0», όπου απουσιάζει η Εύβοια από τον κατάλογο των προς εκτέλεση έργων, ο Βουλευτής Ευβοίας, κ. Θανάσης Ζεμπίλης, παρεμβαίνει με Ερώτησή του προς τον αρμόδιο Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, κ. Σπήλιο Λιβανό, και ζητάει να ενταχθούν τα φράγματα Ψαχνών και Φέρε-Κάμπου Σκύρου στο ανωτέρω πρόγραμμα αρδευτικών έργων ή σε κάποιο άλλο χρηματοδοτικό πρόγραμμα. Όπως τονίζει ο Βουλευτής, τα συγκεκριμένα έργα είναι ώριμα από άποψη μελετών και πρέπει να υλοποιηθούν το συντομότερο για λόγους τόνωσης της αγροτικής παραγωγής και ορθολογικής διαχείρισης των υδάτων.

Συγκεκριμένα, η με αρ. πρωτ.: 1298/17-11-2021 Ερώτηση του Θανάση Ζεμπίλη έχει ως εξής:

«Πρόσφατα ανακοινώθηκε από την ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων το Πρόγραμμα Αρδευτικών Έργων «Ύδωρ 2.0», ύψους άνω των 4 δις. ευρώ, που θα αρδεύσει περισσότερα από 1,3 εκατομμύρια στρέμματα. Αναμφίβολα πρόκειται για ένα σημαντικό πρόγραμμα υποδομών, που θα συμβάλλει καθοριστικά στην ενίσχυση της αγροτικής παραγωγής και στην καλύτερη διαχείριση των υδατικών πόρων.  

Ωστόσο, διαπιστώνουμε ότι από τα έργα που ανακοινώθηκαν απουσιάζει η Εύβοια και η Σκύρος, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν ώριμες μελέτες για ανάλογα έργα. Αναφέρομαι συγκεκριμένα στα φράγματα των Ψαχνών και του Φέρε – Κάμπου Σκύρου, τα οποία είναι δύο σημαντικά έργα που θα επιλύσουν σοβαρά αρδευτικά προβλήματα, που αντιμετωπίζει ο αγροτικός κόσμος των ανωτέρω περιοχών. Επιπροσθέτως, το φράγμα των Ψαχνών θα περιορίσει αισθητά και τον κίνδυνο πλημμυρικών φαινομένων, που απειλούν την ευρύτερη περιοχή.

Ειδικότερα, το φράγμα Ψαχνών είναι σχεδιασμένο να κατασκευαστεί επί του ρέματος Μαντάνια (βασικός παραπόταμος του Μεσσάπιου ποταμού) στον Δήμο Διρφύων-Μεσσαπίων, μία από τις περιοχές που δοκιμάζεται συχνά από πλημμυρικά φαινόμενα. Το συγκεκριμένο έργο αφορά στην κατασκευή και λειτουργία λιθόρριπτου φράγματος, µε αργιλικό κεντρικό πυρήνα και πλευρικό υπερχειλιστή, ωφέλιμης χωρητικότητας 4.280.000 m3, µε τα συνοδά του έργα(αγωγός μεταφοράς νερού, δανειοθάλαµοι, οδικά έργα).

Βασική λειτουργία που θα εξυπηρετεί το φράγμα Ψαχνών, ως εγγειοβελτιωτικό έργο, είναι η εξασφάλιση και εξοικονόμηση νερού για την κάλυψη των αρδευτικών αναγκών των καλλιεργειών και η ορθολογική διαχείριση των εδαφοϋδατικών πόρων.

Όπως προκύπτει, υπάρχει μέριμνα για να περιοριστεί η επιβάρυνση του εδάφους, καθώς η άρδευση θα γίνεται πλέον με την χρήση επιφανειακών υδάτων και θα σταματήσει επομένως η υπεράντληση του υδροφόρου ορίζοντα. Όλα τα παραπάνω είναι άκρως απαραίτητα για μια περιοχή όπως ο Δήμος Διρφύων-Μεσσαπίων, που είναι κατά βάση αγροτική, αλλά αντιμετωπίζει συγχρόνως προβλήματα με την επάρκεια του νερού. Με την κατασκευή, συνεπώς, του φράγματος των Ψαχνών θα επιλυθεί οριστικά το αρδευτικό πρόβλημα, καθώς θα καλύπτει κατ’ εκτίμηση αρδευόμενη έκταση 10.000 στρεμμάτων στον κάμπο των Ψαχνών, και μέσω της αειφόρου ανάπτυξης, θα αποτελέσει πηγή ζωής για τις αγροτικές καλλιέργειες, την κτηνοτροφία και εν γένει για την τοπική οικονομία. Παράλληλα, μέχρι την αποπεράτωση του έργου θα δημιουργηθούν πολλές θέσεις εργασίας, ενώ στην συνέχεια ο Δήμος μπορεί να γίνει και «ενεργειακός επενδυτής», παρέχοντας ενεργειακούς πόρους σε όμορους Δήμους.

Περαιτέρω, πρέπει να αναφερθεί ότι, το κόστους περίπου 35 εκ. ευρώ «Φράγμα Ψαχνών Ν. Ευβοίας» είναι ένα έργο ώριμο από πλευράς μελετών, οι οποίες θα πρέπει να επικαιροποιηθούν. Για τον σκοπό αυτό, στις 5/5/2020 υποβλήθηκε από την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας (Π.Ε. Εύβοιας)προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης πρόταση ένταξης του έργου, αλλά και των συμπληρωματικών μελετών προϋπολογισμού 300.000 €, σε χρηματοδοτικά προγράμματα (Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης Αγροπεριβαλλοντικών Υποδομών). Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2009 είχε ενταχθεί στο Πρόγραμμα «Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας 2007-2013», χωρίς τελικά να προχωρήσει η κατασκευή του, ενώ συμπεριλαμβανόταν και στο «Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών του Υδατικού Διαμερίσματος ΣΔΛΑΠ) Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας» που είχε δημοσιευτεί τον Απρίλιο του 2013.

Από τα προαναφερθέντα προκύπτει ότι αποτελεί χρόνιο αίτημα για τους κατοίκους της κεντρικής Εύβοιας η κατασκευή του φράγματος. Ιδίως στην περίπτωση των Ψαχνών, αναγκαζόμαστε σε τακτά χρονικά διαστήματα να προβαίνουμε σε έκτακτα μέτρα, όπως πρόσφατα που κατεδαφίστηκε γέφυρα στην περιοχή των Πολιτικών, προκειμένου να μην πλημμυρίσουν καλλιέργειες, σπίτια και χαθούν ζωές, δεδομένου ότι το υδατικό φορτίο που δέχεται η ευρύτερη περιοχή σε περιπτώσεις υπερχείλισης του Λήλα ποταμού είναι τεράστιο.

Αντίστοιχα, το Φράγμα του Φέρε – Κάμπου περιλαμβάνει φράγμα και λιμνοδεξαμενή 1.000.000 κ.μ., η οποία όχι μόνο θα εμπλουτίσει τον υδροφόρο ορίζοντα του νησιού της Σκύρου, αλλά θα αποταμιεύει νερό για τις δύσκολες μέρες.

Επιτακτική είναι η ανάγκη, συνεπώς, να ενταχθούν τα φράγματα Ψαχνών και Φέρε – Κάμπου στο Πρόγραμμα Αρδευτικών Έργων «Ύδωρ 2.0» ή σε κάποιο άλλο χρηματοδοτικό πλαίσιο.

Βάσει των ανωτέρω, ερωτάται ο κύριος Υπουργός Ανάπτυξης & Τροφίμων: